حمید صادقی گرمارودی
ناصر بوذری

زوال زودهنگام درختان میوه هسته دار یکی از معضلات کاشت این محصولات در ایران بوده که بیماری های خاکزاد از جمله پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از گونه های مختلف Phytophthora spp.یکی از دلایل آن است. با توجه به اهمیت موضوع و لزوم غربال تعدادی از ژنوتیپ های با ارزش آلو و گوجه، این پروژه تحقیقاتی شکل گرفت. نمونه های آلوده گیاهی از درختان میوه هسته دار شامل گیلاس، هلو، شلیل، زردآلو، آلو و گوجه از ایستگاه های تحقیقات باغبانی واقع در مشگین شهر و کمال شهر کرج جمع آوری و پس از کشت بر روی محیط کشت های نیمه انتخابی حاوی پیماریسین، کاربندازیم و ریفامپیسین هر کدام به میزان mg/L 10، تعداد سه جدایه فیتوفترا از آنها به دست آمد. جدایه های مزبور پس از خالص سازی با روش تک هیف، با استفاده از مشخصات فیزیولوژیک و مورفولوژیک به عنوان گونهPhytophthora cactorumشناسایی شدند. در کنار جداسازی فیتوفترا، جدایه های مختلفی از Pythium، Fusarium وRossellinia نیز به دست آمدند. با استفاده از میوه گلابی نارس، بیماریزایی جدایه های فیتوفترا اثبات گردید. در آزمون ارزیابی مقاومت، ژنوتیپ های مختلف آلو و گوجه با استفاده از روش قلمه در گلخانه روی بستر پاگرما- تنظیم شده در دمای 23 درجه سانتی گراد- تکثیر شده، سپس مخلوطی از سه جدایه فیتوفترا به صورت سوسپانسیون هیفی در پای طوقه قلمه های دوساله ریخته شدند. شدت علایم بیماری با استفاده از یک مقیاس چهارقسمتی ثبت و تجزیه و تحلیل آماری گردید. نتایج آلودگی قلمه ها نشان داد که اکثر ژنوتیپ ها به این بیماری مقاومت دارند. بیشترین شدت بیماری برای ژنوتیپ با سرینام 3543 ثبت گردید. کلید واژه ها: Phytophthora cactorum، ژنوتیپ های آلو، مقاومت ارقام