هبه بهلوان - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا استارایی - دانشیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - استاد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

مشکلات شوری در مناطق خشک و نیمه خشک وجود دارد و می تواند رشد گیاه را شدیدا محدود سازد. لجن فاضلاب ها ی شهری دارای عناصر غذایی ضروری زیادی هستند و موجب افزایش تخلخل، تهویه، زهکشی و ظرفیت نگهداری آب زیاد در خاک خصوصا خاک های مشکل دار می شوند. عناصر غذایی در خاک به فرم قابل دسترس شده که به سهولت توسط گیاه جذب می شوند. این تحقیق بهمنظور بررسی تاثیر مقادیر های مختلف لجن فاضلاب (صفر، 3/5 و 7 تن بر هکتار) در مخلوط با خاک شور dS/m 9/5 =ECe ،روی برخی ویژگی های رشدی گیاه اسفناج، به صورت آزمایش کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر وزن تر گیاه ( 91 / 60 گرم بر گلدان)، وزن تر ریشه ( 47 / 46 گرم بر گلدان)، طول برگ ( 16 / 22 سانتی متر) و سطحبرگ ( 02 / 957 سانتی متر مربع) برای گیاه اسفناج در تیمار 7 تن بر هکتار تیمار لجن فاضلاب بود. در حالی که در شاهد (سطح صفر لجن فاضلاب) مقادیر مربوطه معادل 45 / 30 گرم بر گلدان وزن تر گیاه، وزن تر ریشه 23 / 23 گرم بر گلدان، طول برگ 07 / 11 سانتی متر و سطح برگ 5 / 478 سانتی متر مربع بودند. ضرایب همبستگی بین پارامترهای اندازه گیری شده گیاه اسفناج نشان داد که سطح برگ بیشترین همبستگی مثبت را با وزن تر گیاه (** 98 / 0=r) داشت. بنابراین، استفاده از لجن فاضلاب، علاوه افزایش شاخص های رشدی گیاه حساس اسفناج، می تواند روش مناسبی در جهت کاهش اثرهای تنش شوری بر رشد این گیاه در خاک های شور باشد.

موادآلی، خاک شور، Spinacia oleracea