منصور جهانتیغ - دانشیار مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
معین جهان تیغ - دانشجوی دکتری آبخیزداری دانشگاه گرگان

کمبود آب یکی از چالش هایی است که در حال حاضر بخش عمده اي از کشور با آن روبرو هستند. در حالی چنین وضعیتی وجود دارد که بخش زیادي از مناطق شهري این نواحی پتانسیل تولید هرزآب را دارند. شهر زاهدان از مناطقی است که پتانسیل ایجاد رواناب زیادي در آن وجود دارد. بنابراین امکان جمع آوري آب باران در این شهر به منظور تأمین بخشی از نیازهاي آبی غیر شرب این منطقه بخصوص. فضاي سبز مورد بررسی قرار گرفت. براي اجراي این پژو هش ابتدا بررسی کتابخانه اي صورت پذیرفت و با استفاده از نقشه هاي توپوگرافی 1:50000 وسعت منطقه مشخص و بر اساس معادله SCS مقدار هرزآب تولید شده در این شهر برآورد شد. نتایج نشان داد که مقدار رواناب حاصل از بارندگی که در این محدوده شهري ایجاد می شود 8625000 متر مکعب برآورد شد. در صورت برنامه ریزي جهت استحصال و استفاده از آن با نیاز آبی سالانه 200 لیتر آب براي هر نهال با آبیاري با روش هاي کارآمد قادر با تامین نیاز آبی 43125 اصله درخت در فضاي شهر زاهدان می باشد. با توجه به فاصله درختان در مناطق خشک حدود 400 اصله درخت در هکتار، رواناب استحصال شده در این شهر قادر به آبیاري سالانه 107/8 هکتار جنگل مصنوعی شهري می باشد. در صورت استحصال آب باران شهر زاهدان و استفاده از آن براي آبیاري فضاي سبزي شهري، بخش مهمی از هزینه تامین آب شهر زاهدان کاسته می شود و علاوه بر آن 8625000 متر مکعب آب نیز در سفره هاي آب زیر زمینهمنطقه ذخیره می گردد که مزایاي زیادي را در این اکوسیستم بهمراه دارد.

استحصال آب باران، بارندگی، آب زیرزمینی، رواناب