CIVILICA We Respect the Science
(ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور / شماره مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۸۹۷۱)

بررسی نقش گسل ساوه در ویژگی های آب زیرزمینی آبخوان دشت ساوه

عنوان مقاله: بررسی نقش گسل ساوه در ویژگی های آب زیرزمینی آبخوان دشت ساوه
شناسه ملی مقاله: null
منتشر شده در شرکت سهامی آب منطقه ای مرکزی در سال 1393
مشخصات نویسندگان مقاله:

** منصوری
عبداله سهرابی

خلاصه مقاله:

محدوده مطالعاتی ساوه، در ۱۰۰ کیلومتری جنوب غرب تهران قرار دارد و گسل ساوه از این محدوده عبور
مینماید. گسل مزبور، یک گسل معکوس راستالغز بوده که از نیوشت، در غرب منطقه ساوه ظاهر شده و در
سمت شرق، محدوده طرازناهید، وارد رسوبات ریزدانه میگردد. هدف از این مطالعات بررسی نقش
هیدروژئولوژیکی گسل ساوه میباشد. بدین منظور دادههای سطح آب پیزومترهای منطقه، منابع آب
زیرزمینی، منابع انتخابی کمی و کیفی، نتایج چاههای اکتشافی، آبدهی رودخانهها و نتایج آنالیز شیمیایی
آنها، نقشههای زمین شناسی، توپوگرافی و ژئوفیزیک منطقه جمع آوری و ارزیابی گردید. با انجام عملیات
صحرایی وضعیت گسل ساوه و جانمایی آن تدقیق گردید. سپس به بررسی وضعیت هیدروژئولوژی و
هیدروشیمی آبخوان، بدون در نظر گرفتن گسل ساوه، پرداخته شد. بررسیها نشان داد که شبکه پیزومتری
و منابع انتخابی کیفی، بگونهای نمیباشد که بتوان رفتار هیدروژئولوژی گسل ساوه را مشخص کرد. بر این
اساس، اقدام به اندازهگیری سطح آب زیرزمینی و نمونهبرداری از چاهها و قنوات محدوده گسل پرداخته شد.
بررسیها نشان داد که بطور قابل ملاحظهای خصوصیات هیدروشیمیایی گسل ساوه در سمت و غرب شهر
ساوه، متفاوت است. همچنین در سمت شرق ساوه، با وجود ارتفاع کم توپوگرافی، دمای آب سردتر از سمت
غرب است. تمایز خصوصیات هیدروژئولوژیکی در طرفین گسل ساوه بارز نبوده و حداقل میتوان اظهار داشت که گسل نفوذپذیر است. در سمت غرب ساوه، گسل نقش مثبت دارد و در شهر و غرب گسل، آب زیرزمینی از گسل عبور مینماید. در گذشته امکان آب زیرزمینی به سمت شرق انتقال مییافته است و در تماس با رسوبات ریزدانه تقلیل کیفیت مضاعف پیدا میکرده، اما امروزه بخاطر تغییر جهت جریان آب زیرزمینی، آب به سمت شهر و شوراب حرکت میکند و این اثر منفی مرتفع شده است. گسل ساوه باعث ایجاد یک منطقه با نفوذپذیری بالا شده و تقریبا چاههای که در راستای گسل قرار دارند، نسبت به نرخ بهره برداری، با توجه به نتایج استخراج شده از پرونده چاه ها، واکنش شدیدی همانند چاه های دیگر نشان نمی دهد. بنابراین احتمال مثبت بودن گسل ساوه زیاد بوده و برای قطعیت بخشیدین به این نتیجه، نیاز است که آزمون ردیابی صورت پذیرد. از نظر مدیریتی نیز، برداشت آب زیرزمینی در دو قسمت شرق و غرب
گسل ساوه باید کنترل شود. در سمت غرب، در منطقه سورکان، بهره برداری بیرویه پتانسیل تغییر جهت جریان آب زیرزمینی از سمت شهر به غرب را ایجاد مینماید. در سمت شرق، بخاطر وجود لایه دوم شور، این امکان وجود دارد که با افزایش بهره برداری و کف شکنی، آب لایه مزبور باعث تقلیل کیفیت لایه بالایی نیز شود و منطقه را تحت تاثیر قرار دارد. در نهایت نتیجه گیری شد که محدوده مطالعاتی ساوه از سه واحد آبخوان تشکیل شده که تقریبا مستقل بوده و در بخشهای ارتباط هیدروژئولوژیکی ضعیفی با هم دارند. همچنین رودخانههای مزلقان و قرهچای در گذشته آبخوان را تغذیه می نمودند که امروزه این تبادل بخاطر بهره برداری از آب سطحی در حوضههای بالادست و عدم تامین آبدهی زیستی رودخانه، تقلیل یافته و یا به صفر رسیده است.



صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1282778/