پرویز رضوانی مقدم - استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیدمحمد سیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
مسعود آزاد - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی اثرات منابع آلی و غیرآلی نیتروژن و نیز کودهای مختلف بیولوژیک بر کارایی مصرف نیتروژن و کود در سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و ۲۵ تیمار در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش براساس ترکیبی از ۵ منبع تامین کننده نیتروژن (کود دامی، کمپوست، ورمی کمپوست، کود شیمیایی اوره و شاهد) و نیز ۵ کود بیولوژیک (نیتروکسین (شامل ازتوباکتر و آزوسپیریلوم)، میکوریزا، نیتروکسین + میکوریزا، بیوسولفور (شامل تیوباسیلوس) + گوگرد و شاهد) تعیین شدند. نتایج نشان داد که با وجود معنی دار شدن اثرات ساده منابع کود نیتروژنی و کودهای بیولوژیک بر کارایی مصرف کود و نیتروژن در سیاهدانه، اثرات متقابل بین منابع کود نیتروژنی و کود بیولوژیک بر کارایی مصرف کود و نیتروژن معنی دار نبود. نتایج نشان داد که کارایی جذب و مصرف نیتروژن سیاهدانه در کودهای آلی به طور معنی داری بیش از کود شیمیایی اوره بود. همچنین در بین کودهای بیولوژیک بجز کود بیوسولفور + گوگرد، سایر کودها نقش معنی داری در افزایش کارایی جذب و مصرف نیتروژن نداشتند. براساس نتایج حاصل، به نظر می رسد که در خاک های آهکی کود بیولوژیک بیوسولفور + گوگرد می تواند با کاهش اسیدیته خاک به افزایش کارایی جذب و مصرف نیتروژن سیاهدانه کمک کند.

ازتوباکتر, میکوریزا, تیوباسیلوس, گوگرد, کارایی مصرف کود