اسماعیل فرخی - دانشجوی دکتری گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - استاد گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهد
علیرضا کوچکی - استاد گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرودسی مشهد
سید علیرضا بهشتی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

مطالعه حاضر با هدف شبیه­سازی محتوای رطوبت خاک، تبخیر و تعرق و پوشش کانوپی گوجه­فرنگی تحت رژیم­های مختلف آبیاری در مراحل مختلف رشد با استفاده از مدل آکوواکراپ در شرایط آب و هوایی مشهد به اجرا درآمد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی ۱۳۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. عامل کرت اصلی شامل کم آبیاری به میزان ۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه در مرحله رویشی و عامل کرت فرعی شامل کم آبیاری به میزان ۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه در مرحله زایشی بود. مدل آکوواکراپ با استفاده از داده­های اندازه­گیری شده واسنجی و صحت­سنجی گردید.  به طور کلی، محتوای رطوبت خاک، تبخیر و تعرق و پوشش کانوپی گوجه­فرنگی با دقت قابل قبولی توسط مدل آکوواکراپ صحت سنجی شد، با این وجود کارایی مدل با افزایش تنش آب کاهش پیدا کرد. میانگین مربعات خطای نرمال شده بدست آمده برای محتوای آب خاک و پوشش کانوپی گوجه­فرنگی در همه تیمارهای آبیاری ۳۶/۱۳ و ۸۷/۱۳، ۲۵/۱۶ و ۸۷/۱۲ درصد به ترتیب برای مرحله واسنجی و صحت­سنجی بود، که این نتایج نشان­دهنده توانایی بالای مدل آکوواکراپ در شبیه­سازی تغییرات رطوبت خاک و پوشش کانوپی در طول دوره رشد گوجه­فرنگی می­باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که مدل آکوواکراپ می­تواند در شرایط تنش آبی در سطح قابل قبولی واسنجی شود و به عنوان ابزاری سودمند برای تصمیمات حمایتی در زمان و میزان آبیاری گوجه­فرنگی تبدیل شود.

آکوواکراپ, کراپ وات, کم آبیاری, مدل سازی, موازنه آب خاک