المیرا حقیقی - پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی
معصومه مهربان سنگ آتش - پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی
سید علی مرتضوی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
محبوبه سرابی جماب - موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی
ریحانه نوربخش - پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی
محمد آرمین - پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی

هدف از این پژوهش مطالعه آلودگی کشمش های تولیدی در استان خراسان رضوی به قارچ های مولد آفلاتوکسین و تعیین میزان آفلاتوکسین در آن ها بود. بدین منظور ۵۰ نمونه کشمش از ۵ شهر کاشمر، خلیل آباد، بردسکن، مشهد و قوچان (۱۰ نمونه از هر شهر) فراهم گردید. نتایج نشان داد که از ۵۰ نمونه کشمش مورد آزمایش ۶ نمونه (۱۲ درصد) فاقد آلودگی قارچی و ۴۴ نمونه (۸۸ درصد) آلودگی قارچی داشت. کمترین و بیشترین میزان آلودگی قارچی به ترتیب در نمونه های کشمش شهرهای قوچان و کاشمر مشاهده شد. بررسی قارچ های جداسازی شده از نمونه های آلوده زیر نور فرابنفش درمحیط کشت نارگیل آگار نشان داد که ۲۹ نمونه (۹/۶۵ درصد) تولیدکننده آفلاتوکسین و ۱۵ نمونه (۰۹/۳۴ درصد) فاقد توانایی تولید آفلاتوکسین هستند. حضور آفلاتوکسین در نمونه های کشمش دارای قارچ های تولیدکننده آفلاتوکسین با استفاده از روش کروماتوگرافی با کارآیی، بالا تایید گردید، هر چند غلظت آفلاتوکسین در این نمونه ها کمتر از حد مجاز تعیین شده توسط استاندارد ملی ایران بود (۵ نانوگرم در گرم). هرچند با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می رسد که در حال حاضر خطر جدی سلامت عمومی جامعه را تهدید نمی کند، ولی با توجه به مصرف سرانه کشمش در کشور (۲۲ کیلوگرم در سال)، بهتر است این مساله به عنوان یک خطر در نظر گرفته شود.

کشمش, آلودگی قارچی, قارچ های مولد آفلاتوکسین, خراسان رضوی