ابراهیم ایزدی دربندی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
احمد نظامی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
عباس عباسیان - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
مجید حیدری - کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علفهای هرز گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور ارزیابی واکنش هفت بیوتیپ یولاف وحشی مقاوم و دو توده حساس به علف کش های بازدارنده استیل کو آنزیم آ کربوکسیلازACCase( ( به تنش یخ زدگی آزمایشی در سال ۱۳۸۸ در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل در قالبطرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش بیوتیپ های یولاف وحشی در معرض هفت دمای یخ زدگی ) ۳- ، ۶- ، ۹- ، ۱۲ - ،-۱۵ ، -۱۸ و ۲۱ - درجه سانتی گراد( قرار گرفتند. گیاهان تا مرحله ۴- ۳ برگی در شرایط طبیعی در داخل گلدان رشد یافته و با سرما خوگرفتند و سپس برای اعمال دماهای آزمایش به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. درصد بقاء بیوتیپ های یولاف وحشی با شمارش تعدادبوته زنده در هر گلدان مورد ارزیابی قرار گرفت، سپس دمای کشنده برای ۵۰ درصد بقاء ) LT۵۰su ( و دمای ۵۰ درصد تلفات وزن خشکRDMT۵۰( ( بیوتیپ ها در پایان دوره بازیافت )سه هفته بعد از اعمال تیمار یخ زدگی( تع یین شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد کهاثرات دمای یخ زدگی و بیوتیپ بر درصد بقاء و LT۵۰su در بیوتیپ های مورد بررسی کاملا معنی دار ) P≤۰.۰۱ ( بود. کاهش دما به کمتر از-۱۲ درجه سانتی گراد سبب مرگ کلیه بیوتیپ های مورد بررسی شد. در بین بیوتیپ های مورد بررسی، بیوتیپ حساس مشهد بیشترینو بیوتیپ حساس خوزستان کمترین تحمل به سرما را از نظر میزان LT۵۰su و RDMT۵۰ نشان دادند. این آزمایش نشان داد که مقاومت بهعلف کش در علف های هرز می تواند منجر به تغییر سایر خصوصیات آنها از جمله تحمل به سرما شود، بطوریکه بر اساس نتایج حاصلاز LT۵۰su ، بیوتیپ های مقاوم به علف کش یولاف وحشی خوزستان در مقایسه با بیوتیپ های حساس خوزستان از نظر درصد بقاء اختلافمعنی داری داشتند و بیوتیپ های مقاوم به علف کش نسبت به بیوتیپ های حساس خوزستان از درصد بقاء بیشتری برخوردار بودند کهنشانگر تحمل بیشتر این بیوتیپ ها نسبت به تنش سرما بود.

بازیافت, بقاء, دمای کشنده برای ۵۰ درصد بقاء, دمای ۵۰ درصد تلفات وزن خشک