ایمان آقاملایی - زمین شناسی مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا لشکری پور - استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
محمد غفوری

احداث سدهای زیرزمینی یکی از راه­کارهای مفید و موثر در تامین آب در مقیاس کوچک، جهت مصارف مختلف می­باشد. این سازه­ها در اقلیم های خشک و نیمه خشک برای تامین آب و مقابله با بحران کم آبی و خشکسالی در بسیاری از دره ها و خشک رودها با هزینه کم قابل اجرا هستند. احداث این سدها میتواند به بهبود وضعیت آبخوان ها و حفظ محیط زیست منجرگردد. در این پژوهش فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب یک مکان مناسب برای احداث سد زیر زمینی در رودخانه میان رود شهرستان راور در استان کرمان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از مطالعات دفتری بر روی اطلاعات موجود و بررسی­های صحرایی استفاده شده است. پس از بررسی های اولیه بر روی سایت، مطالعات ژئوالکتریک جهت اطلاع از شرایط عمقی زمین شامل ضخامت و نوع رسوبات در محل محور و مخزن سد انجام گردید. با انجام حفاری دستی و بررسی های ژئوتکنیکی، علاوه بر بررسی وضعیت نوع رسوبات و سنک کف در محل محور، عمق سطح آب مشخص و میزان جریان زیر سطحی اندازه گیری گردید. علاوه براین در حد فاصل شهر راور تا محل سایت، روند تغییرات کیفی آب زیرقشری ناشی از انحلال رسوبات بستر رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که سایت انتخابی از وضعیت مناسبی برای احداث سد زیر زمینی برخوردار می­باشد.

سد زیرزمینی, جریان زیربستری, راور, اقلیم خشک