محمد داودی - دانشیار، پژوهشکده مهندسی ژئوتکنیک، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
داریوش اقبالی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی زلزله، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران

سد بتنی دو قوسی دز یکی از قدیمیترین سدهای بزرگ در حال بهره برداری ایران است که در سال ۱۳۴۱ ساخت آن پایان یافت. ارتفاع این سد ۲۰۳ متر از روی پی می باشد که آن را به یکی از بلندترین سدهای ایران تبدیل می کند. در سال ۱۳۹۶ و پیرو طرح افزایش ارتفاع سد به میزان تقریبی ۸ متر و لزوم تدقیق مدل عددی سد موجود، آزمایش ارتعاش محیطی بدنه سد جهت تعیین مشخصات دینامیکی آن در زمانی که مخزن سد در بالاترین تراز ممکن قرار داشت انجام شد. در این راستا تعداد ۱۹ حس گر لرزه نگار و شتاب نگار در چهار آرایه مختلف بر روی بدنه سد قرار گرفتند. در این مقاله سعی شد تا با تحلیل نگاشت های آزمایش ارتعاش محیطی با سه روش مختلف پردازش سیگنال چهار طیفی، تجزیه دامنه فرکانس و تجزیه دامنه فرکانس افزایش یافته، مشخصات دینامیکی سد شامل فرکانس های مودی، اشکال مودی و میرایی های مودی استخراج شوند. در نهایت شش مود اول سد شناسایی و برای پنج مود اشکال مودی ترسیم گردید و نتایج آن با نتایج سایر تحقیقات انجام شده مقایسه شد. همچنین مزایا و معایب هرکدام از روش های پردازش سیگنال مورد مطالعه نیز در مبحث شناسایی سیستم سدهای بتنی مورد مقایسه قرار گرفت. از نتایج این تحقیق می توان برای کالیبره کردن مدل های عددی سد دز جهت بررسی رفتار دینامیکی آن استفاده نمود.

سد دز, ارتعاش محیطی, چهار طیفی, تجزیه دامنه فرکانس, تجزیه دامنه فرکانس افزایش یافته, مشخصات دینامیکی