صابر جمالی - گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
نرگس صالح نیا - استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
حسین انصاری - استاد، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فرشته رحیمی آغ چشمه - دانشجوی دکتری،گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

با توجه به گسترش سریع ویروس کرونا و میزان بالای مرگ ومیر ناشی از آن، نوشتار حاضر به بررسی ارتباط میان ویروس کرونا، امنیت آبی و غذایی و محیط زیست پرداخته است. همه گیری Covid-۱۹ منجر به افزایش استفاده از آب در کشور شده است و در برخی از نقاط خشک کشور که از منظر شاخص فقر آبی و تامین حقابه محیط زیست دارای امنیت آبی ضعیفی بوده و یا بعضا با ناامنی آبی مواجه است، از منظر آب ناامن تر شده اند. همه گیری ویروس کرونا و اجرایی شدن مصوبات ستاد ملی مبارزه با ویروس کرونا، آثار مثبت زیادی بر روی محیط زیست داشته که می توان به کاهش آلودگی هوا در کلان شهرها، کاهش تولید گازهای گلخانه ای، کاهش آلودگی زیست بوم ها اشاره کرد. البته ذکر این مسئله نیز ضروری است که در خانه مانی مردم منجر به تولید پسماندهای بیشتری شده که در صورت عدم بازیافت این پسماندها، خود می تواند برای محیط زیست مخاطره آمیز باشد. از طرفی همه گیری Covid-۱۹ بر روی اقتصاد و معیشت مردم اثر سوئی داشته و فعالیت های اقتصادی و امنیت شغلی مردم را به مخاطره انداخته است. همه گیری Covid-۱۹ بر اساس سند ملی تغذیه و امنیت غذایی کشور (۱۳۹۹-۱۳۹۱) و پژوهش هایی که درگذشته برای تعیین امنیت غذایی استان های کشور انجام شده است، امنیت غذایی در کشور را نیز دچار مشکل کرده است. ویروس کرونا درس های زیادی را به جامعه بشری آموخته است که می توان به افزایش رعایت بهداشت فردی و مشارکت جمعی اشاره کرد؛ از طرفی برای پیشبرد اهداف مدیریتی و رفع بحران های موجود نظیر گرمایش جهانی و بحران آبی می توان از مشارکت جمعی بهره جست.

بحران آب, زیست بوم, ویروس کرونا, ناامنی آبی, ناامنی غذایی