مهدی ماجدی اصل - استادیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، آذربایجان شرقی، ایران.
محمدحسین جهان پیما - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، آذربایجان شرقی، ایران.
پیمان خداپناه راد - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، آذربایجان شرقی، ایران
مهدی کوهدرق - گروه مهندسی عمران، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران.
محمد باقر زاده - گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی اثر قرارگیری سرریز مرکب لبه تیز در زوایای مختلف نسبت به جریان بر عملکرد هیدرولیکی آن می باشد.  بدین منظور برای شبیه سازی تاثیر زاویه قرارگیری سرریز های مرکب لبه ‎تیز در کانال با در نظر گرفتن چهار زاویه صفر(عمود بر جریان)، ۱۵، ۳۰ و ۴۵ درجه از نرم افزار FLOW-۳D استفاده شد. مقایسه مقادیر درصد خطای به دست آمده بین نتایج مقادیر دبی و عمق جریان بالادست سرریز از نرم افزار با داده های آزمایشگاهی به ترتیب ۰.۳۹ و ۲.۸۶ درصد حاصل شد. نتایج الگوی جریان عبوری از سرریز های مرکب لبه تیز نشان داد که خطوط جریان هنگام نزدیک شدن به تاج سرریز در محل تنگ شدگی به هم نزدیک شده و تجمع خطوط جریان در محل تنگ شدگی جریان افزایش می یابد. تداخل خطوط جریان در محل تنگ شدگی باعث کاهش ضریب دبی جریان عبوری از روی سرریز می گردد. افزایش تنگ شدگی عرضی و کاهش ۲۵ و ۵۰ درصدی طول تاج سرریز، باعث کاهش ضریب دبی جریان عبوری به ترتیب ۴.۱۴ و ۹.۸۱ درصد نسبت به سرریز لبه تیز هم عرض کانال گردید. با ایجاد تنگ ‎شدگی در عرض سرریز مرکب و قرارگیری آن با زاویه حداکثر ۴۵ درجه نسبت به امتداد جریان، ضریب دبی جریان تا ۸.۹۱ درصد نسبت به زمانی که سرریز مرکب لبه تیز عمود بر جریان است، افزایش یافت.

سرریز مرکب لبه تیز, ضریب دبی, زاویه قرارگیری سرریز, تنگ شدگی عرضی, مدل عددی