نعمت حسین زاده - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری، تهران، ایران
فراز استعلاجی - گروه مدیریت ساخت، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
الهام امینی - استادیار گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پردیس، تهران، ایران
کامبیز رضوی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری دانشگاه لوزافنالیسبون پرتغال، عضو گروه تخصصی ترافیک نظام مهندسی ساختمان کشور

مکانیابی نامناسب ایستگاه­های پمپ بنزین، اتلاف هزینه و زمان بسیار و همچنین نارضایتی کاربران را به دنبال دارد. در سوی مقابل، مکان بهینه این تاسیسات، نه تنها بر کیفیت تردد در شبکه، بلکه در موفقیت اقتصادی آنها تاثیر بسزایی خواهد داشت. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر سازمان یابی فضایی-کالبدی ساختارهای درون شهری با تاکید بر مکانیابی پمپ بنزین به روش مدل تلفیقی خطی وزن دار(WLC) در بستر GIS در منطقه۱۹ تهران با روش توصیفی- تحلیلی می­باشد که در مرحله اول موقعیت مکانی ایستگاه­های موجود، در مرحله دوم مناطقی که(با توجه به معیارهایی که برای مکان­یابی ایستگاه پمپ بنزین مطرح است) دارای نیاز به ایستگاه پمپ بنزین هستند؛ با استفاده از مدل تلفیقی خطی وزن دار(WLC) و نرم­افزار ARCGIS مشخص شده است. برای تبدیل نقشه ها به یک مقیاس استاندارد در حد فاصل صفر تا یک و صفر تا ۲۵۵، از روش مبتنی بر دامنه نمره استفاده شد. همچنین برای تعیین وزن معیارها از روش مقایسه ای دو به دو که در ذیل روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) مورد استفاده قرار گرفت و به کمک نرم افزار Expert Choice و روش AHP اقدام به تولید ضرایب اهمیت معیارها پرداخته شد. در مرحله بعد تلفیقی از قابلیت­های GIS و مدل WLC در ارائه الگوی مناسب مکان­گزینی این مراکز مورد آزمون قرار گرفت. نتیجه کلی بیان می­دارد در صورت احداث ایستگاه­های پمپ بنزین محله بهمنیار در اولویت­ نخست، محله خانی آباد شمالی در اولویت دوم و در نهایت محلات خانی آباد جنوبی و اسفندیاری در اولویت­های بعدی قرار می­گیرند. در نهایت بررسی مناطق اولویت دار در خروجی نشان داد که این مناطق منصف به شرایط مطلوب از نظر معیارهای تعیین شده هستند.

سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS), مدلWLC, مکان یابی, ایستگاه پمپ بنزین, منطقه ۱۹ تهران