حسین مهربانی فر - استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
ادریس راموز - دکتری جامعه شناسی فرهنگی؛ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

با افزایش نقش شهرها به عنوان محور ارتباطات در حکمرانی جهانی، دیپلماسی کارآمد شهری به مثابه ابزاری در راستای توسعه روابط اقتصادی، فرهنگی، علمی، مذهبی، سلامت و...به منظور تامین منافع شهری و ملی اهمیت روزافزونی یافته است.در میان شهرهای ایران، شهر مشهد با زمینه فرهنگی مذهبی و موقعیت جغرافیایی متمایز از کارکردها و فرصت های چندگانه ای در دیپلماسی شهری برخوردار است که سیاستگذاری هدفمند شهری در این حوزه را ضروری می سازد. از این رو در پژوهش حاضر به منظور شناسایی و اولویت یابی اهداف و سیاست های مطلوب در حوزه دیپلماسی شهری مشهد، با بهره گیری از مطالعات اسنادی و روش گروه متمرکز ضمن مساله شناسی، به هدف گذاری و صورت بندی سیاستهای کلی و اجرایی متناظر با مسائل محوری دیپلماسی شهری مشهد پرداخته شده است. یافته ها حکایت از آن دارد که اهداف و سیاستهای ناظر به حل مسائل داخلی(مسائل مربوط به خلا شناختی، معرفتی نسبت به ظرفیت ها(مساله خودآگاهی)،نابسامانی اقتصاد سیاسی و حکمرانی تمرکزگرای محافظه کارانه) بیش از سیاست های ناظر به رفع مسائل تحمیلی خارجی(تحریم های بین المللی) در شکل گیری دیپلماسی موفق و پیشرو شهری مشهد اولویت داشته و از میان سیاست های ناظر به مسائل داخلی نیز، سیاستهای معطوف به خودآگاهی نسبت به ظرفیت ها و فرصت های شهر مشهد مانند «ایجاد زمینه ها و بسترهای ارتباطی مناسب به منظور تعارف(شناخت متقابل) کنشگران فرهنگی، علمی و اقتصادی از ظرفیت های مشترک»، «ارتقاء سطح آگاهی و شناخت شهروندان نسبت به پیشینه تاریخی شهر مشهد و ظرفیت ها و منابع فرهنگی و اقتصادی متنوع آن»، «ترسیم و ارائه روایت منسجم از شهر» و... در دیپلماسی شهری در درجه اهمیت بالاتری قرار دارد.

دیپلماسی شهری, سیاست شهری, مشهد