مجید پاتو - استادیار پژوهش ، بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، ارومیه ، ایران
سهراب مرادی - استادیار، گروه توسعه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

حجم کل درخت به عنوان معیاری از رشد درخت مورد نیازمحققان علوم جنگل است ، و برای برآورد بیوماس درخت نیز، مفید است . بیوماس ( حجم ) مهم ترین معیار رشد درختان است . برای مطالعه تغییر اقلیم ، بیوماس مقدار گاز گلخانه ای دی اکسید کربنی را که درختان از جو جذب کرده اند و در نتیجه مقدار کربن ذخیره شده توسط جنگل را نشان می دهد. برای اداره بهترو بهرهبرداری بهینه و پایدار از جنگل یکی از اطلاعات اساسی و ضروری ، دانستن میزان موجودی (حجم ) جنگل و تولید آن است . در این مطالعه ، میزان حجم ( مترمکعب در هکتار) در سه کاربری بکر، حفاظتی و بهره برداری در جنگل های میر آباد شهرستان سردشت استان آذربایجان غربی برآورد گردید. در کاربری های مورد مطالعه در داخل واحدهای هم شکل ، ۳۰ قطعه نمونه ۴۰*۴۰ متربرای اندازهگیری ها و نمونه برداری های مورد نظر مشخص شد ودر داخل قطعات نمونه قطر برابرسینه از طبقه قطری ۱۰سانتیمتر و بالاتر اندازهگیری شد. نتایج حاصل از داده های میدانی نشان دادند که مقدار حجم در هکتار کاربری بکر ۴۶۰ متر مکعب در هکتار، کاربری حفاظتی ۵۴ متر مکعب در هکتار و کار بری بهره برداری ۱۲ متر مکعب در هکتار است . با بررسی نتایج حاصل از این تحقیق با استفاده از آزمون t_test مشخص گردیدکه میانگین تمامی پارامترهای مورد مطالعه از قبیل قطر برابر سینه ، ارتفاع درختان، سطح مقطع برابر سینه وحجم سرپا در کاربری بکر»کمتر تخریب شده« به طور معنی داری بیشتر ازدوکاربری دیگر است ،

کاربری زمین ، حجم ، قطعات نمونه ، جنگل زاگرس شمالی