ابراهیم قائد - دانشجوی دکتری اقتصاد پولی - بین الملل، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدطاهر احمدی شادمهری - دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
الهه رنجبرحیدری - کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه پیام نور واحد تهران غرب، تهران، ایران

بانکها بهعنوان یکی از نهادهای بسیار مهم و رکن اساسی سیستم مالی کشور، در توسعه و رشد اقتصادی نقش تعیین کننده ای دارند. در این مقاله به دنبال معرفی بانکداری اسلامی و ساختار نظام مالی و بررسی تاثیر آن بر رشد و توسعه اقتصادی در حوزه مباحث نظری هستیم. پژوهش حاضر ابتدا به صورت اجمالی به بیان ویژگیهای اصلی بانکداری اسلامی و ساختار نظام مالی می پردازد و مزایای در اختیار داشتن این ویژگیها و علاوه بر آن الزامات استقرار بانکداری اسلامی و شیوه های تامین مالی و توسعه اقتصادی را معرفی میکند. سپس در زمینه هایی چون کارایی، ثبات، خطرات اخلاقی و کاهش فقر بانکهای اسلامی با بانکهای متعارف مقایسه میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد که مطالعات قبلی از این فرضیه که بانکداری اسلامی و ساختار نظام مالی درست، یک کانال اصلی برای رشد اقتصادی است حمایت میکنند. در وهله اول به نظر میرسد که مزایای حاصل از بانکداری اسلامی، رشد اقتصادی بیشتری را نسبت به بانکداری متعارف نوید میدهد؛ و از سوی دیگر، به طور کلی میتوان گفت یک محیط اقتصادی اسلامی که به جای استفاده از بهره، به میزان مناسب از عقدهای مشارکتی و مبادلهای استفاده میکند، به علل گوناگون میتواند پیشرفت و توسعه اقتصادی بیشتری را در پی داشته باشد و با بحران های کمتر و کوتاهتری روبهرو شود. یکی از پیامدهای این مطالعه برای سیاست این است که بانکداری اسلامی و ساختار نظام مالی درست به ثبات اقتصاد کلان، هم برای کشورهای توسعه یافته و هم برای کشورهای در حال توسعه ای چون ایران کمک میکند.

رشد اقتصادی، بانکداری اسلامی، نظام مالی، مالیه اسلامی