سمیه حسن زاده الواجی - کارشناس ارشد علوم و مهندسی محیط زیست، گرایش مدیریت و تنوع زیستی، دانشگاه کردستان، کردستان، ایران،

شیمی همواره جایگاه ویژه ای را در زندگی بشر داشته است. امروزه شیمی سبز و استفاده از فرآیندها و محصولات حاصل از آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد شیمی سبز جهت ممانعت از آسیب به محیط زیست و موجودات زنده صورت می پذیرد. درواقع مهندسی شیمی سبز سعی بر آن دارد تا بتواند محصولاتی را ارائه دهد که آسیبی برای انسان و سایر موجودات و محل زندگی شان نداشته باشد. شیمی سبز که شیمی پایدار نیز نامیده می شود، فلسفه تحقیقاتی شیمی و مهندسی شیمی است که هدف آن طراحی محصولات و فرایندهایی می باشد که با محیط زیست سازگار بوده و خطرات ناشی از مواد شیمیایی به حداقل برسد. در حالی که شیمی محیط زیست، شیمی محیط زیست طبیعی است و از مواد شیمیایی آلاینده در طبیعت بحث می کند، شیمی سبز به دنبال کاهش و جلوگیری از آلودگی در محیط زیست می باشد. به طور کلی مفهوم شیمی سبز به عنوان یک سیر تکامل طبیعی جهت پیشگیری از آلودگی، در جوامع تجاری و نظارتی ایجاد شده است. در راستای تلاش هایی که به منظور بهبود حفاظت از محصولات کشاورزی، تجاری و دارویی صورت می گیرد، آسیب های ناخواسته ای به زمین و انسان ها وارد می شود. در حال حاضر، دیگرنمی توان برخی از تاثیرات منفی بلند مدت این پیشرفت ها را نادیده گرفت. آلودگی بسیاری از آبراه های جهان را مسدودکرد و باران های اسیدی باعث تخریب سلامت جنگل ها گردید. در لایه ازن نیز سوراخ های قابل اندازه گیری بوجود آمد. برخی از مواد شیمیایی که استفاده های متداول و مرسومی دارند، مشکوک به ایجاد و یا ارتباط مستقیم با سرطان درانسان و سایر پیامدهای نامطلوب برای سلامت انسان و محیط زیست بوده اند. ایالات متحده در سال ۱۹۷۰ آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) را تشکیل داد که وظیفه آن حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست از طریق تنظیم و اجرای مقررات زیست محیطی است. شیمی سبز در اصل وظیفه EPA را یک گام فراتر می برد و واقعیت جدیدی را برای شیمی و مهندسی ایجاد می کند؛ بدین ترتیب که از شیمی دان ها و مهندسان می خواهد تا برای طراحی مواد شیمیایی، فرآیند های شیمیایی و محصولات تجاری راهی بوجود آورند که حداقل از ایجاد مواد سمی و زاید جلوگیری شود.

شیمی سبز، انرژی تجدیدپذیر، دستاورد شیمی سبز، آلودگی های زیست محیطی