سید یوسف موسوی طغانی - کارشناس آموزشی؛ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
پرویز رضوانی مقدم - استاد؛ دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - استاد؛ دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا دماوندیان - دانشیار؛ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

این مطالعه جهت بررسی ترکیب و ساختار علفهای هرز بوم نظامهای برنج استان مازندران انجام گردید. سه مزرعه ی داخل هر بومنظام )دامنه مساحت از0/3 تا 0/5 هکتار( تکرارهای این آزمایش بودند. در هر مزرعه 9 کوادرات ) 1متر ×1متر( بصورت تصادفی مشخص شده و علفهای هرز هر کادر، طی چهار مرحله )پنجه زنی، ساقه روی، پرشدن دانه و پس از برداشت( شمارش و با استفاده از منابع معتبر، حتی الامکان به تفکیک گونه شناسایی شدند. شاخص فراوانی علفهایهرز، شامل مجموع تعداد افراد موجود در 72 کوآدرات هر بومنظام بود که بر اساس آن، جدول فراوانی علفهایهای هرز طی دو سالمطالعه تشکیل گردید. نتایج نشان داد که برخی علفهای هرز در تمام مراحل نمونهبرداری همه بوم نظامها طی هر دو سال حضور داشتند. برخی تنها در بوم نظامهای سالم، طی هر دوسال دیده شدند، تعدادی نیز تنها در مرحلهی چهارم نمونه برداری )پس از برداشت( نظامهای سالم، آن هم در سال اول، قابل مشاهده بودند. حضور گونه های مختلف خانوادهی غلات و جگن- ها در بوم نظامهای برنج نیز از نتایج قابل ذکر بوده است. نتیجه اینکه میتوان مبتنی بر شناخت ترکیب و ساختار علفهای-هرز بومنظامهای رایج و سالم، تحت عملیات مدیریتی مختلف، در جهت حصول پایداری بومنظامها بهره جست.

علف هرز، فراوانی، مدیریت، بوم نظام برنج،