مسلم نجفی - دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
هادی وکیلی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد

بعضی از شیعیان بر این باورند که نهم ربیع الاول روز قتل عمر بن خطاب خلیفه دوم به دست ابولؤلؤ ایرانی است. از این رو طی چند سده گذشته در میان شماری از شیعیان مراسمی با عنوان عیدالزهراء ، فرحه الزهرا ، عمرکشان و غدیر دوم برگزار می شده است که به طور طبیعی موجب ناخشنودی جامعه اهل سنت که اکثریت مسلمانان را در بر می گیرند،می شده است. این پژوهش در پی دستیابی به پاسخی برای این پرسش است که برگزاری چنین مراسمی تا چه حد مبتنی بر واقعیات تاریخی درباره تاریخ قتل خلیفه دوم و قاتل وی می باشد؟نیز پاسخ به این سؤال که این مراسم چگونه نزد بعضی شیعیان به ویژه در ایران – با محوریت آرامگاه بابا شجاع الدین در کاشان – رواج یافت؟ و این که این مراسم تا چه اندازه می تواند وجاهت دینی و شرعی داشته باشد؟

نهم ربیع، عمر بن خطاب، فیروز ابولؤلؤ، عمرکشان، آرامگاه بابا شجاع الدین