فرنوش فلاح پور - دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا کوچکی - استادگروه زراعت و اصلاح نباتات ، ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - استادگروه زراعت و اصلاح نباتات ، ،دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
ماهرخ فلاحتی رستگار - استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

از میان علف های هرز انگل، گونه Cuscuta campestris انگل اجباری بسیاری از خانواده های گیاهی است که در بین گونه های سس بیشترین پراکنش را در جهان دارد و در سال های اخیر خسارت فراوانی به زراعت چغندرقند در استان های خراسان وارد کرده است. لذا در این تحقیق، مطالعات گلخانه ای و مزرعه ای جهت ارزیابی تحمل احتمالی ارقام تجاری چغندرقند نسبت به این علف هرز انجام شد. آزمایشات گلخانه ای در قالب طرح کاملا تصادفی، با پنج تکرار و آزمایشات مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج رقم چغندرقند (کستل، پایولینا، بریجیتا، فلورس و لایتیتیا) همراه با آلودگی سس و تیمارهای شاهد (ارقام بدون آلودگی سس) بودند. صفات مورد بررسی شامل وزن خشک و تر ریشه و اندام هوایی چغندرقند، وزن خشک سس، تعداد هوستوریوم روی اندام هوایی چغندرقند و درصد رشد سس و چغندرقند بود. براساس نتایج بدست آمده ارقام مورد بررسی سطوح مختلفی از مقاومت به انگل سس را نشان دادند. رقم فلورس در حضور انگل از لحاظ درصد وزن خشک ریشه و اندام هوایی نسبت به شاهد در مقایسه با سایر ارقام در بالاترین سطح قرار گرفت در حالیکه رقم پایولینا با داشتن 48/13 درصد وزن خشک ریشه و 96/31 درصد وزن خشک اندام هوایی نسبت به شاهد، کمترین مقاومت را نشان داد. در مورد وزن خشک سس و تعداد هوستوریوم در هر تیمار، بیشترین و کمترین مقدار به ترتیب به رقم کستل و فلورس بود. در این آزمایش رقم فلورس به عنوان مقاوم ترین و رقم کستل حساس ترین رقم به انگل سس شناخته شدند.

سس زراعی، چغندرقند، هوستوریوم، انگل اجباری