سعید باقریفام - دانش آموخته دکتری، گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر فتوت - استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
رضا خراسانی - دانشیار گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

سال های اخیر آلودگی خاک ها و آب به آرسنیک به دلیل کاربردهای صنعتی و فعالی تهای معد نکاری منجر به نگرانی های جدی زیست محیطی شده است. روش های مختلفی برای مدیریت زیست محیطی و پالایش خاک های آلوده پیشنهاد شده که در بین این روش ها گیاه پالایی به عنوان گزینه ای موثر و سازگار با محیط زیست مطرح شده است. به منظور پی بردن به اثرات همزیستی مایکوریزایی و غلظت فسفر بر جذب آرسنیت و آرسنات بوسیله گیاه آفتابگردان، مطالعه ای گلخانه ای به صورت کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل با سه سطح مایکوریزا شاهد، Glomus intraradices و Glomus mosseae دو سطح فسفر 0 و 60 میلی گرم بر کیلوگرم و دو گونه معدنی آرسنیک ( 50 میلی گرم بر کیلوگرم آرسنیت یا آرسنات) انجام شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد همزیستی مایکوریزایی غلظت آرسنیک در بخش هوایی گیاه را کاهش و افزایش سطح فسفر خاک غلظت آرسنیک را در بخش هوایی گیاه آفتابگردان افزایش می دهد. بنابراین همزیستی مایکوریزایی بوسیله گیاه آفتابگردان بازدهی تثبیت گیاهی و افزایش غلظت فسفر در خاک بازدهی جذب گیاهی آرسنیک را در خاک های آلوده به آرسنیک افزایش می دهد.

آرسنیت، آرسنات، تثبیت گیاهی، گیاه پالایی، مایکوریزا