تکتم دلیران - دانشجوی کارشناسی ارشد، علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد
اکرم حلاج نیا - استادیار علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امیر لکزیان - استاد علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

سویا (.Glycine max L) به علت داشتن درصد بالای پروتیین و روغن از دانه های روغنی و مهم است که در جهان و ایران مورداستفاده وسیعی قرار می گیرد. کمبود آهن از شایعترین ناهنجاری های تغذی های در سویا است بنابراین ارتقاء کیفیت محصول از اهمیتبالایی برخوردار می باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر ضایعات آهن و باکتری تیوباسیلوس بر گرهزایی و ویژگی های رشدی سویا درقالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام پذیرفت. فاکتورهایآزمایش شامل کاربرد دو نوع باکتری در چهار تیمار بدون باکتری (To)، باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس (TX)، باکتری تیوباسیلوسفرواکسیدانس ((T(F)، باکتری های تیوباسیلوس تیواکسیدانس و فرواکسیدانس ((T(XF) و سه نوع منبع آهن در چهار تیمار شامل شاهد یا تیمار بدون آهن، سولفات آهن ((FeSO(4)، کانی پیریت ((FeS(2) و پوسته اکسیدی یا ضایعات آهن ((Fe(2)O(3) بود. نتایج تجزیه واریانسنشان داد که منابع آهن و باکتری بر صفات وزن تر اندام هوایی، وزن گره، تعداد گره و pH خاک در سطح 5 درصد معنیدار شدند، اما دروزن خشک اندام هوایی معنی دار نبود. یافته های آزمایش همچنین نشان دادند که بیشترین افزایش در مقدار نیتروژن گیاه توسط تیمارپیریت و در حضور باکتریها بخصوص باکتری تیوباسیلوس تیواکسیدانس بود.

ضایعات آهن، پیریت، باکتری تیوباسیلوس، ویژگی های رشدی، گرهزایی