بررسی تاثیر محل قفل کشتیرانی بر نحوه ی پیشروی آب شور دریا بر رودخانه (مطالعه ی موردی قفل کشتیرانی رودخانه بهمنشیر)

رودخانه بهمنشیر که به موازات اروند رود جریان دارد مهمترین منبع تامین آب شرب کشاورزی منطقه آبادان و خرمشهر می باشد جریان این رودخانه از بالادست تحت تاثیر جریان کارون و از پایین دست تحت تاثیر جزر و مد خلیج فارس قرار دارد، و این جزر و مد باعث پیشروی آب شور دریا به رودخانه شده و به عنوان خطری برای محیط زیست و کشاورزی در منطقه می باشد. هدف از این پژوهش بررسی بهینه ترین ساختگاه جهت تعبیه سرریز و قفل کشتیرانی پایین دست رودخانه، و ایجاد سناریوهای بهره برداری با رویکرد کیفی می باشد.در این پژوهش از مدل یک بعدی HEC-RASجهت مدل سازی رودخانه استفاده شده است. در این راستا مکان شماره پنج به عنوان بهترین مکان جهت کنترل شوری پایین دست و بالادست رودخانه اختیار شد و نتایج پژوهش نشان می دهد که استفاده از سرریز لبه پهن با دریچه قطاعی بهینه تر از سناریو 1و2 بوده به طوریکه در دبی های کم آبی در صورتی که از این سرریز و با باز شدگی دریچه 1/5 متر استفاده شود ضمن کنترل شوری ایستگاه پمپاژ طره بخاح و پایین دست، سطح آب مخزن حداکثر به 0/72 متر رسیده و از 0/8 متر تجاوز نمی کند و در دبی های پرآبی نیز می بایست باز شدگی دریچه را به 2 متر افزایش داد .همچنین در دبی 0m3/s با بستن دریچه به هنگام مد و باز کردن دریچه به مقدار 1متر به هنگام جزر می توان شوری در طره بخاح را به حد مجاز 2000 میلی گرم بر لیتر رساند.

کلیدواژه ها:

قفل کشتیرانی ، شوری آب ، پیشروی آب شور ، روش عددی ، مدل یک بعدیHEC-RAS