اصلاح و انتخاب لاین های اصلاحی برنج در جمعیت های در حال تفکیک

ارقام بومی برنج علیرغم داشتن کیفیت دانه عالی دارای عملکرد کم، حساسیت به خوابیدگی بوته و بیماری ها و آفات می باشند. بنابراین اصلاح ارقام بومی به منظور بهبود صفات نامطلوب آنها دارای اهمیت بسزایی می باشد. این تحقیق به منظور گزینش تک بوته ها و لاین های اصلاحی از سی جمعیت اصلاحی ‭BC‬3F2 و ‭BC‬2F3 حاصل از تلاقی رقم بومی هاشمی با تعداد زیادی از ارقام و لاین های اصلاح شده داخلی و خارجی در سال های ‮‭1388‬ تا ‮‭1391‬ در موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت اجرا شده است. هدف از این آزمایش، دستیابی به لاین های اصلاح شده با عملکرد بالا و کیفیت مطلوب، پاکوتاه یا نیمه پاکوتاه، و با دوره رشد مناسب بوده است. در این تحقیق، تعدادی از صفات مهم زراعی و کیفی شامل ارتفاع بوته، تعداد خوشه در بوته، تعداد روز تا ‮‭50‬ در صدگلدهی، مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، طول دانه، راندمان تبدیل و درصد برنج سالم اندازه گیری شد. در سال های اول، دوم و سوم(‮‭1390-1388‬) به ترتیب تعداد ،‮‭395 782‬ و ‮‭89‬ بوته یا لاین دارای صفات مطلوب زراعی و تیپ بوته مناسب با تاکید بر زودرسی وپاکوتاهی یا نیمه پاکوتاهی مورد گزینش قرارگرفتند. در سال چهارم(‮‭1391‬)، تعداد ‮‭43‬ لاین اصلاح شده برنج با طول دوره رشد مناسب با میانگین ‮‭77‬ تا ‮‭95‬ روز از بذر پاشی تا %‮‭50‬ گلدهی ( زودرس و متوسطرس)، ارتفاع بوته مناسب با میانگین ‮‭94‬ تا ‮‭122‬سانتی متر(مقاوم به خوابیدگی بوته)، مقدار آمیلوز و دمای ژلاتینی متوسط و مشابه ارقام بومی نظیر علی کاظمی و هاشمی و درصد برنج سالم بیش از ‮‭50‬ درصد برای آزمایش پیشرفته تر انتخاب شدند. واژه های کلیدی: برنج، تلاقی برگشتی، کیفیت دانه، لاین های اصلاح شده