افزایش تولید آبزیان پرورشی از طریق ارتقای سیستم ایمنی با استفاده از گیاهان دارویی

در بسیاری از کشورهای جهان از عصاره و یا اسانس گیاهان مختلف به منظور تقویت شاخصهای رشد، سیستم ایمنی و مقاومت در برابر عوامل بیماریزای میکروبی در صنعت آبزی پروری استفاده می شود. در این مطالعه تاثیر اسانس گیاهان دارویی آویشن شیرازی، سرخارگل، گون، صبر زرد و مرزنگوش بر ارتقای سیستم ایمنی و رشد برخی از آبزیان پرورشی نظیر تاسماهی ایرانی، کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان و میگوی وانامی در شرایط کارگاهی ‭(in vivo ) ‬و آزمایشگاهی ‭(in vitro) ‬مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر‭LC‬‮‭50‬ اسانس آویشن شیرازی دربچه تاس ماهیان ایرانی در طی ‮‭72 24‬،‮‭48‬، و ‮‭96‬ ساعت به ترتیب برابر ‮‭76/15‬ ‭ppm ‬‮‭40/21‬ ، ‭ppm‬‮‭23/61‬ ، ‭ppm ‬و ‮‭12/11‬ ‭ppm ‬محاسبه گردید. ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی حاوی غلظتهای پایین اسانس آویشن شیرازی (‮‭15‬ ‭ml/kg‬و ‭ml/kg‬‮‭25‬) از رشد بهتری نسبت به ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی حاوی غلظتهای بالای اسانس آویشن شیرازی(‮‭50‬ ‭ml/kg ‬و ‭ml/kg‬‮‭100‬ ) و نیز گروه شاهد برخوردار بودند. مصرف جیره غذایی محتوی اسانس آویشن شیرازی در کپور اختلاف معنی داری در موضوع رشد وتقویت سیستم ایمنی ایجاد نمیکند. روش تغذیه متناوب ‭( Feed cycling ) ‬با اسانس آویشن شیرازی در مراحل مختلف چرخه زندگی ماهیان قزل آلای رنگین کمان برای بهبود عملکرد رشد ، ارتقای عملکرد سیستم ایمنی بدن ، پیشگیری و درمان بیماریها در صنعت آبزی پروری مناسب است. اسانس آویشن شیرازی دارای مواد بیواکتیو موثری نظیر ترکیبات ضد قارچی و ضد باکتریایی برای کاربرد در تکثیر و پرورش میگو دارد ولی با توجه به پایین تر بودن غلظت کشندگی آن برای میگوها نسبت به غلظت مهارکنندگی رشد قارچها قابل استفاده در محیط زنده نمی باشدولی کاربرد تغذیه ای آن در میگو با توجه به خواص مثبت اثبات شده نیاز به تحقیق دارد. عصاره گیاهان صبر زرد و مرزنگوش در ماهی قزل آلا دارای اثرات تقویت سیستم ایمنی بوده و قابل رقابت با داروی لوامیزول هستند. عصاره های گیاهان سرخارگل و گون دارای اثرات تقویت کننده بر سیستم ایمنی ماهیان قزل آلا بوده و غلظتهای بالاتر نتایج بهتری به همراه دارند. عصاره های مذکور باعث افزایش مقاومت بچه ماهیان قزل آلا در برابر استرپتوکوکوزیس شده و بنظر می رسد می توان از آن به عنوان محرک ایمنی در جیره غذایی استفاده نمود. لغات کلیدی: اسانس گیاهان دارویی، سیستم ایمنی، رشد، آویشن شیرازی، سرخارگل، گون، صبر زرد، مرزنگوش، تاسماهی ایرانی، کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان و میگوی وانامی.