تعیین کربوهیدرات های غیرنشاسته ای ‭(NSP) ‬و اثرات آنها بر مقدار انرژی قابل متابولیسم و ویسکوزیته واریته های گندم

در این آزمایش تعداد ‮‭19‬ رقم گندم برای ترکیبات شیمیایی (مادهی خشک، انرژی خام، پروتیین خام، چربی خام، الیاف خام، خاکستر، قند، عصارهی عاری از ازت)، با استفاده از روشهای استاندارد ‭(AOAC)‬، کربوهیدراتهای غیر نشاسته ای (فیبر محلول و نامحلول)، پلیساکاریدهای غیرنشاستهای(آمیلوز، زایلوز، آرابینوز و بتاگلوکان محلول و نامحلول، نشاسته ی کل، نشاسته ی مقاوم و غیرمقاوم)، بوسیله کیت آزمایشگاهی و همچنین ویسکوزیته ی فضولات اندازه گیری گردید. انرژی قابل متابولیسم با استفاده از روش خوراک دهی اختیاری توسط خروس بالغ تعیین شد. نتایج نشان داد، ‮‭19‬ رقم گندم حاصل از مناطق مختلف کشور از نظر مادهی خشک (حداقل ‮‭95‬ و حداکثر ‮‭97‬ درصد)، پروتیین خام (حداقل ‮‭12/81‬ و حداکثر ‮‭16/03‬ درصد)، الیاف خام (حداقل ‮‭1/6‬ و حداکثر ‮‭3/6‬ درصد)، چربی خام (حداقل ‮‭0/81‬ و حداکثر ‮‭1/79‬ درصد)، انرژی خام (حداقل ‮‭4011/85‬ و حداکثر ‮‭4310/89‬ کیلوکالری در کیلوگرم)، عصاره ی عاری از ازت (حداقل ‮‭78/16‬ و حداکثر ‮‭81/79‬ درصد)، خاکستر (حداقل ‮‭1/4‬ و حداکثر ‮‭1/9‬ درصد)، قند (حداقل ‮‭4/09‬ و حداکثر ‮‭5/85‬ درصد)، فیبر محلول (حداقل ‮‭0/08‬ و حداکثر ‮‭2/88‬ درصد) و فیبر نامحلول (حداقل ‮‭9/97‬ و حداکثر ‮‭21/79‬ درصد) و نشاسته ی کل (حداقل ‮‭55/89‬ و حداکثر ‮‭71/02‬ درصد) و نشاسته ی مقاوم (حداقل ‮‭0/26‬ و حداکثر ‮‭1/56‬ درصد)، نشاسته ی غیرمقاوم (حداقل ‮‭55/16‬ و حداکثر ‮‭70/54‬ درصد) می باشد. پلیساکاریدهای غیرنشاستهای اندازه گیری شده به ترتیب ؛ آمیلوز (حداقل ‮‭14/05‬ و حداکثر ‮‭24/41‬ درصد)، زایلوز (حداقل ‮‭2/44‬ و حداکثر ‮‭4/03‬ درصد)، آرابینوز (حداقل ‮‭3/94‬ و حداکثر ‮‭6/5‬ درصد)، بتاگلوکان محلول (حداقل ‮‭0/005‬ و حداکثر ‮‭0/035‬ درصد) و بتاگلوکان نامحلول (حداقل ‮‭0/35‬ و حداکثر ‮‭0/705‬ درصد)، است. مقدار ویسکوزیتهی فضولات بدست آمده از ارقام گندم اختلاف معنیداری نشان داده و رقم 4 (آرتا) (‮‭21/14‬ ‭cps)‬، دارای بیشترین و رقم بهار (‮‭56/1‬ ‭cps)‬،دارای کمترین ویسکوزیتهی مدفوع نیز بود. نتایج نشان داد که بین ارقام گندم از لحاظ مقدار انرژی قابل متابولیسم ‭(AME‬، ‭AMEn‬، ‭TME ‬و ‭TMEn)‬، اختلاف معنیدار وجود دارد، به طوری که میانگین آنها به ترتیب ‮‭44‬/،‮‭46 3020‬/،‮‭53 3020‬/،‮‭3422/46 3422‬ کیلو کالری بر کیلوگرم)، میباشد. رقم پیشتاز دارای کمترین (7/،‮‭8 2349‬/،‮‭5 2349‬/،‮‭3190/4 3190‬ کیلوکالری در کیلوگرم) و رقم اکبری دارای بیشترین مقدار (6/،‮‭6 3311‬/،‮‭3652/3 3311‬ و ‮‭3652/2‬ کیلو کالری بر کیلوگرم)، انرژی قابلمتابولیسم میباشد. میانگین ویسکوزیتهی فضولات ‮‭19‬ رقم گندم ‮‭51/1‬ ‭cps ‬بود، به طوری که رقم دز دارای کمترین مقدار ویسکوزیته (‮‭35/1‬ ‭cps) ‬و رقم شیراز (‮‭77/1‬ ‭cps) ‬دارای بیشترین مقدار ویسکوزیته میباشد. با توج ه به نتایج حاصل از آزمایش، این امکان وجود دارد که ارقام برتر برای اصلاح یا به نژادی به موسسهی نهال و بذر معرفی تا مورد بررسی بیشتر قرار گیرند. کلید واژه ها :انرژی قابلمتابولیسم، پلیساکاریدهای غیرنشاستهای ‭(NSPs)‬، خروس بالغ، گندم، ویسکوزیته