بررسی رفتار شیمیایی عنصر روی در خاک های زیر تاثیر شوری

گیاهان زراعی برای رشد به مواد غذایی مختلفی از جمله عناصر غذایی کم مصرف نیاز دارند. کمبود این عناصر درخاک، نه تنها موجب کاهش عملکرد گیاه می گردد بلکه از طریق کاهش غلظت این عناصر در تولیدات گیاهی موجب کاهش جذب آنها به وسیله انسان و دام می شود. نتایج تحقیقات در ایران نشان دهنده اثرات مثبت مصرف اهن و روی بر عملکرد و غنی سازی گندم بوده است(3). با افزایش شوری خاک، جذب برخی عناصر غذایی ضروری گیاه در اثر پتانسیل اسمزی ایجاد شده درمحلول خاک، کاهش داشته و نهایتا به عدم تعادل این عناصر و کمبود آنها در گیاه منجر می گردد. بنابراین حتی اگر وضعیت عناصر غذایی قابل استفاده خاک در حد کمبود نباشد، بکارگیری کودهای کم مصرف در شرایط شور می تواند کاهش جذب عناصر را که در نتیجه اثر آنتاگونیسمی یونها بوجود آمده، جبران نماید (2). یکی از عناصر مهم در تغذیه گیاهان عنصر روی می باشد. فراهمی پایین عناصر کم مصرف خصوصا عنصر روی درخاکهای شور و آهکی سبب پدید آمدن کمبود در گیاهان این اراضی می شود (1). کمبود روی یکی از متداولترین کمبودها درسطح جهانی در مناطق خشک و نیمه خشک بشمار میرود. دلیل عمده این کمبود به عواملی چون آهکی بودن خاکها، pH بالا، فقر مواد آلی، بی کربنات فراوان در آبهای آبیاری و رایج نبودن مصرف کودهای کم مصرف بستگی دارد (3). عدم اطلاعات کافی در این بخش و روش های سخت اندازه گیری شکل های آزاد عناصر کم مصرف سبب شده که تحقیقات زیادی در این زمینه صورت نگیرد. بدین منظور این تحقیق با هدف بررسی و شناخت رفتار شیمیایی عنصر روی در خاکهای زیر تاثیر شوری انجام گردید.