تحلیل نیروهای پیشران تغییرات کاربری اراضی در کلان شهرها (مطالعۀ موردی: کلان شهر تهران)

کاظم برهانی; مجتبی رفیعیان; ابوالفضل مشکینی; صفر قائد رحمتی

تحلیل نیروهای پیشران تغییرات کاربری اراضی در کلان شهرها (مطالعۀ موردی: کلان شهر تهران)

محل انتشار: پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 52، شماره: 4

سال انتشار: 1399

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 351

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1153288

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHGR-52-4_002

تاریخ نمایه سازی: 25 بهمن 1399

چکیده مقاله:

تغییر کاربری ‏زمین یکی از مهم‏ترین چالش‏های برنامه‏ریزی‏ کاربری‏زمین بوده و تأثیر مستقیمی بر بسیاری از مسائل در جوامع کلان‏شهری دارد. در اثر تغییرات کاربری زمین در شهرها الگوهای کاربری زمین گوناگونی شکل می‏گیرد که این الگوها نیروهای پیشران گوناگونی در مناطق مختلف دارد.با شناسایی و سنجش سطح تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این نیروها می‏توان با برنامه‏ریزی صحیح در زمینة تغییرات کاربری زمین بر مبنای توسعة پایدار کاربری زمین از مسائل شهری که منتج از بی‏برنامه‏بودن در این زمینه است جلوگیری کرد.هدف از مقالة حاضر شناسایی و تحلیل اثرگذاری و اثرپذیری نیروهای پیشران تغییرات ‏کاربری‏زمین‏شهری بر یکدیگر و تحلیل مکانیزم روابط این نیروها در کلان‏شهر تهران است. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است و روش جمع‏آوری داده‏ها اسنادی و پیمایشی از طریق پرسش‏نامة نخبگی است. جامعة آماری این پژوهش کارشناسان مسائل شهری شامل استادان دانشگاه و کارشناسان امور شهرسازی و شهرداری در شهر تهران‏اند. به‏منظور تحلیل داده‏‏ها از روش تحلیل ساختاری با بهره‏گیری از نرم‏افزار میک‏مک استفاده شده‏است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که از لحاظ تأثیرگذاری به‏ترتیب عوامل نهادی، سیاست‏ها، و قوانین و امکانات زیرساختی مهم‏ترین نیروهای پیشران تغییرات کاربری‏زمین در کلان‏شهر تهران‏اند. از میان 49 عامل که در تحلیل وارد شده، به‏ترتیب، این عوامل شامل اهداف مدیریت شهری، طرح‏جامع، دسترسی به شبکة ‏معابر، رشد جمعیت، قیمت زمین، وضعیت توسعة اقتصادی، حقوق کاربری‏اراضی و قوانین اجاره دارای بیشترین تأثیر بر دیگر عوامل تأثیرگذار در تغییرات کاربری زمین شهری‏اند که به‏عنوان عوامل پیشران و کلیدی در تغییرات کاربری زمین شهری تهران شناخته می‏شوند.

کلیدواژه ها:

تحلیل ساختاری ، تغییرات کاربری زمین ، کلان‏شهر تهران ، نیروهای پیشران

نویسندگان

کاظم برهانی

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس

مجتبی رفیعیان

دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس

ابوالفضل مشکینی

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس

صفر قائد رحمتی

دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

بهشتی، محمدباقر و زالی، نادر، 1390، شناسایی عوامل کلیدی توسعة ...
تقیلو، علی‏اکبر؛ سلطانی، ناصر و آفتاب، احمد، 1395، پیشران‏های توسعة ...
داداش‏پور، هاشم؛ خیرالدین، رضا؛ یعقوب‏خانی، مرتضی و چمنی، بهنام، 1393، ...
ربانی، طاها، 1391، روش تحلیل ساختاری، ابزاری برای شناخت و ...
رضایی، محمدرضا و رحیمی، اسماعیل، 1392، بررسی علل تغییر کاربری ...
رضایی، ناصر، 1391، کاربری زمین عدالت فضایی الگوها و روش‏ها، ...
رهنما، محمدرحیم و روستا، مجتبی، 1392، تحلیل تغییر کاربری و ...
ملک‏زاده، ندا؛ بزاززاده، مهدی و رفیعیان، مجتبی، 1395، شناسایی و ...
مهرابی، علی‏اکبر؛ محمدی، محمد؛ محسنی ساروی، محسن؛ جعفری، محمد و ...
10. Bielinga, , Claudia, Tobias Plieningerb, cC., Harald Schaich, H ...
11. Bürgi, M., .; Hersperger, A.M., . and Schneeberger, N., ...
12. Caldas, M., .; Simmons, C., .; Walker, R., .; ...
13. Gavrilidis, A,thanasios Alexandru , Mihai Rzvan, Diana Andreea Onose, ...
14. Geist, H. J., & and Lambin, E. F., (2002). ...
15. Godet, Michel., (2006), StategicTRATEGIC ForesightORESIGHT, LA La ProspectiveROSPECTIVE, ProblemsROBLEMS ...
16. Hall, P. and Pfeiffer, U., (2000). , Urban Feature ...
17. Hersperger, A.M., . and Bürgi, M., 2007,. Driving forces ...
18. Hersperger, Anna A. M. and ∗, Matthias Bürgi, M., ...
19. Ju, Hongrun, ; Zengxiang Zhang, ; Lijun Zuo, ; ...
20. Kaiser, Edward J., David R. Godschalk, D and F. ...
21. Liu Jiyuan, ; Zhang Zengxiang, ; Xu Xinliang, ; ...
22. Liu, Yaolin, ; Ti Luo, ; Zhongqiu, Liu, ; ...
23. Long, H., .; Tang, G., .; Li, X. and ...
24. Longley, P. A.& . and Mesev, V., (2000, ): ...
25. Lopez, E., .; Boco, G., .; Menduza, M., .; ...
26. Mertnes, B. and Lambin, E. F., (2000). , Land-Cover ...
27. Parcerisas, Lluıs, ; Joan Marull, J, ; Joan Pino, ...
28. PiaIA Gennaio, MARIAM., (2008)., University of Zurich, for the ...
29. Schaich, H., .; Bieling, C., . and Plieninger, T., ...
30. Seto, L. C., .; Woodcock, C. E., .; Song, ...
31. Shao, Jing-an; , Huanh Xue-qin, ; Qu Ming, ; ...
32. Skole, L. Daivd., (2002): , Tracking Change for land ...
33. Thapa, Rajesh R. Bahadur., and Yuji Murayama, Y., (2010), ...
34. Wagrowski, D. M., and R. A. Hites, R. A., ...
35. Wang, Jing; , Ting He, and Yifan Lin, Y, ...
36. Wu, Kai-ya, and Hao Zhang, Hao, (2012), Land use ...
37. R. Bahadur. R, and Yuji Murayama, Y., (2010), Drivers ...
38. Beheshti, M and Zali, N,( 2011), Identifying the key ...
39. Bello. K and Arowosegbe O.S, (2014). »Factors Affecting Land-Use ...
40. Bielinga, , Claudia, Tobias Plieningerb, cC., Harald Schaich, H ...
41. Braimoh, A. & Onishi, T, (2007). »Spatial determinants of ...
42. Bürgi, M., .; Hersperger, A.M., . and Schneeberger, N., ...
43. Caldas, M., .; Simmons, C., .; Walker, R., .; ...
44. Dadashpour, H, Khairuddin, R, Yaghoub Khani, M, Chamani, B. ...
45. Ettema, D, (1996). »Activity-based travel demand modeling, Technische Universiteit ...
46. Gavrilidis, A,thanasios Alexandru , Mihai Rzvan, Diana Andreea Onose, ...
47. Geist, H. J., & and Lambin, E. F., (2002). ...
48. PiaIA Gennaio, MARIAM., (2008)., University of Zurich, for the ...
49. Godet, Michel., ( 2006), StategicTRATEGIC ForesightORESIGHT, LA La ProspectiveROSPECTIVE, ...
50. Hall, P. and Pfeiffer, U., (2000). , Urban Feature ...
51. Hersperger, Anna A. M. and ∗, Matthias Bürgi, M., ...
52. Hersperger, A.M., . and Bürgi, M., 2007,. Driving forces ...
53. Ju, Hongrun, ; Zengxiang Zhang, ; Lijun Zuo, ; ...
54. Kaiser, Edward J., David R. Godschalk, D and F. ...
55. Liu Jiyuan, ; Zhang Zengxiang, ; Xu Xinliang, ; ...
56. Liu, Yaolin, ; Ti Luo,T ; Zhongqiu, Liu, ; ...
57. Long, H., .; Tang, G., .; Li, X. and ...
58. Longley, P. A.& . and Mesev, V., (2000, ): ...
59. Lopez, E., .; Boco, G., .; Menduza, M., .; ...
60. Malekzadeh, N; Bazazzadeh, M and Rafieian, M, (2016), Identification ...
61. Mehrabi, A; Mohammadi, M; Mohseni Saravi, M; Jafari, M ...
62. Mertnes, B. and Lambin, E. F., (2000). , Land-Cover ...
63. Parcerisas, Lluıs, ; Joan Marull, J, ; Joan Pino, ...
64. Rabbani, T,( 2012), Structural analysis method, a tool for ...
65. Rahnama, M and Rousta, M, (2013), Analysis of Land ...
66. Rezaei, M and Rahimi, I, (2013), Investigating the causes ...
67. Rezaei, N, (2012), Land Use, Spatial Justice, Patterns and ...
68. Schaich, H., .; Bieling, C., . and Plieninger, T., ...
69. Seto, L. C., .; Woodcock, C. E., .; Song, ...
70. Shao, Jing-an; , Huanh Xue-qin, H ; Qu Ming, ...
71. Skole, L. Daivd., (2002): , Tracking Change for land ...
72. Taghilo A A, Soltani N, Aftab A. Propellants of ...
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-5316-fa.html ...
73. Thapa, Rajesh ...
74. Wagrowski, D. M., and R. A. Hites, R. A., ...
75. Wang, Jing; , Ting, He, and Yifan Lin, Y, ...
76. Wu, Kai-ya, and Hao Zhang, Hao, (2012), Land use ...

نمایش کامل مراجع