بررسی علل بروز آب شستگی در پایین دست حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا و ارایه راه کار مناسب برای کنترل آن

هدف اصلی این تحقیق، مطالعه دلایل تخریب پاییندست حوضچه آرامش سد انحرافی شهدا در استان خوزستان و ارایه راه­کارهایی برای جلوگیری از گسترش آن میباشد. به همین منظور مدل فیزیکی – هیدرولیکی سد و حوضچه آرامش آن ساخته شده و آزمایش­ها در دو سناریو انجام گرفت. در آزمایش­های دسته اول، علت­های ایجاد آب­شستگی و عوامل موثر در آن و در دسته دوم راه­کارهای کنترل آب­شستگی بررسی شد. نتایج  نشان داد کوتاه بودن طول حوضچه آرامش و بیش­تر بودن سرعت محلی جریان در پاییندست حوضچه از سرعت آستانه حرکت ذرات بستر، علتهای اصلی بروز آب­شستگی میباشند. هم­چنین مشخص شد با افزایش دبی و افزایش طول پرش هیدرولیکی برای یک دبی ثابت، میزان آب­شستگی افزایش و با افزایش عمق پایاب، کاهش می­یابد. اثر سنگ­چین و کاهش شیب مصالح پایین­دست حوضچه در کاهش میزان آب­شستگی بررسی و مشخص شد استفاده از سنگ­چین ۵ میلی­متر (۲۰ سانتی­متر در واقعیت) بهترین راه­کار در کنترل آب­شستگی است.

کلیدواژه ها:

مدل فیزیکی ، آستانه حرکت ، طول پرش ، رودخانه مارون