توزیع فضایی ارتفاع برف مرز کواترنری واحدهای ژئومورفیک ایران

موقعیت کنونی ایران و تسلط شرایط خشک و نیمه خشک، وجود حاکمیت یخچال ها را در این کشور با تردید همراه کرده است؛ با این حال وجود شواهد و آثار ژئومورفولوژیکی یخچال ها در مناطق مختلف ایران، عملکرد یخچال ها را نشان می دهد. برای بررسی ارتفاع برف مرز کواترنری در ابتدای کار بیش از ۱۷۴ قله بالای ۳۰۰۰ متر در ایران شناسایی و سپس مرتفع ترین قله هر واحد ژئومورفیک برای برآورد ارتفاع برف مرز انتخاب شد. پس ازآن DEM ایران در نرم افزار ARC GIS برای هر واحد ژئومورفیک و حوضه های آبریز متاثر از قله های شناسایی شده برش زده شد. براساس نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای SRTM سیرک های هر واحد شناسایی و ارتفاع برف مرز به روش های رایت، ارتفاع کف سیرک، نسبت های ارتفاعی، پنجه به دیواره (رایت و پورتر) محاسبه و سیرک های شناسایی شده ازنظر جهت در دامنه های نگار و نسار با توجه به امتداد ناهمواری ها تفکیک و بررسی شد. فرایند یخچالی در تحول ناهمواری های کوهستانی ۶ واحد ژئومورفیک نقش اساسی داشته است. ارتفاع برف مرز ۱۳ قله مرتفع ایران به این شرح است: بل ۲۹۴۶ متر، الوند ۲۷۰۰ متر، توچال ۲۶۹۱ متر، هزار ۲۹۳۶ متر، بینالود ۲۵۲۹ متر، دماوند ۲۸۳۲ متر، سردشت ۲۷۱۹ متر، بغروداغ ۲۰۲۶ متر، شاهو ۱۹۹۷ متر، سبلان ۲۸۷۲ متر، بلقیس ۲۶۲۱ متر، شیرکوه ۲۹۵۹ متر و زردکوه ۲۸۶۲ متر.

کلیدواژه ها:

ایران ، سیرک ، کواترنری ، واحد ژئومورفیک ، یخچال