تعیین الگوی بهینه کشت با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی مطالعه موردی: شهرستان سرایان

هدف از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت کنونی الگوی کشت شهرستان سرایان و ارائه الگوی بهینه کشت با هدف حداکثر سودآوری و ارائه راهکارهای مرتبط با این موضوع است. در این مطالعه، الگوی بهینه کشت در سه حالت آبیاری کامل، اعمال۳۰ درصد کم آبیاری در تمام فصل زراعی و حالت کم آبیاری مدیریت شده با استفاده از نرم افزار LINGO در ۳۷ حلقه چاه و ۲ رشته قنات، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. طبق نتایج بدست آمده، بازده مدل کم آبیاری مدیریت شده ۵ درصد بیشتر از مدل کم آبیاری ۳۰ درصدی و ۹/۵ درصد بیشتر از مدل آبیاری کامل محاسبه گردید. میزان سوددهی سالانه درسال تحقیق (سال (۹۹-۹۸ در حالت کم آبیاری مدیریت شده بالغ بر ۹۸ میلیارد تومان بوده و در بین مدلهای بررسی شده، دارای بیشترین سودآوری میباشد. در مدل کم آبیاری مدیریت شده، سطح زیر کشت گندم از ۶۸۵ هکتار به ۱۵۰ هکتار، جو از ۵۳۰ به ۱۰۰ هکتار، زعفران از ۵۱۸ هکتار به ۵۷۷ هکتار، پسته از ۷۰۰ به ۱۱۳۷ هکتار و سطح زیر کشت انار به میزان ۲۰۰ هکتار و برابر با سطح کشت فعلی بدست آمد. همچنین محصولات پنبه و زیره از الگوی بهینه کشت حذف گردید. استفاده از این روش سبب کاهش مصرف آب از ۲۰/۸ میلیون مترمکعب در سال به ۱۳/۳ میلیون مترمکعب در سال خواهد شد و صرفه جویی حدودا ۷/۵ میلیون مترمکعب در دشت ممنوعه بحرانی سرایان نقش بسیار بارزی در تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی خواهد داشت. حداقل سطح زیرکشت۱۵۰ هکتاری برای محصولات استراتژیکی مانند گندم و جو بدلیل نیاز شهرستان علیرغم عدم سودآوری در مدلهای ارزیابی شده، مدنظر قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

بهینه سازی الگوی کشت ، برنامه ریزی خطی ، حداکثر نمودن سود ، شهرستان سرایان ، کم آبیاری