تاثیر پارامترهای هواشناسی بر سن گندم (Eurygaster integriceps Put.) در منطقه خرمدره زنجان

گندم به عنوان مهم ترین محصول زراعی، دارای آفات بسیاری است که سن معمولی گندم یکی از آفات مهم گندم به شمار می رود. در این پژوهش، رابطه بین پارامترهای هواشناسی مانند دمای هوا ، بارش، باد و ... با پارامترها ی آفت سن گندم در شهرستان خرم دره زنجان در طول سالهای زراعی ۹۱-۱۳۹۰ تا ۹۷-۱۳۹۶ مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان داد که تاریخ آغاز ریزش آفت سن گندم همبستگی معنی داری در سطح ۹۹درصد با شرایط دمایی پیش از ریزش آفت به ویژه در فصل زمستان، میزان جمعیت، تراکم سن مادر و پوره ها، همچنین اوج ریزش و زمان تخم ریزی دارد. لذا با افزایش دما شرایط برای تغذیه و تخم ریزی زودهنگام آفت مهیا گردیده و پوره های نسل جدید خسارات خود را به محصول وارد میکنند. در سال هایی که میزان دما در اواخر فصل زمستان و اوایل فصل بهار بالا بوده و تعداد روزهای یخبندان سالانه و تعداد روزها ی با یخبندان های شدید در فصل زمستان سال قبل کمتر باشد آفت به شدت طغیان می کند. وجود رابطه ی معنی دار بین تراکم آفت سن گندم با ویژگی های دما، بارش و سرعت باد و یخبندان در منطقه مورد مطالعه مشاهده شده است. همچنین بیشترین تاثیرپذیری آفت سن گندم از ویژگی های دمای فصل زمستان می باشد به طوری که با افزایش و کاهش دمای فصل زمستان ، فعالیت سن گندم کاهش یا افزایش می یابد و میزان طغیان یا خاموشی آن برای سال زراعی پیش رو مشخص می شود.

کلیدواژه ها:

آفت سن ، پارامترهای هواشناسی ، خرم دره زنجان ، شیوع آفت ، محصول گندم