بررسی برخی ارقام گندم از لحاظ صفات مورفولوژیکی و شاخص های تحمل به تنش خشکی
محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 9، شماره: 21
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 261
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-9-21_006
تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1400
چکیده مقاله:
اصولا مهمترین عامل محدود کننده رشد گیاهان کمبود آب میباشد. بیشتر اراضی ایران در نواحی خشک و نیمه خشک واقع شدهاند، بنابراین تعیین ژنوتیپهایی که تحت شرایط کمآبی قادر به ارایه عملکرد نسبتا قابل قبولی باشند، امری ضروری است. به منظور شناسایی ارقام متحمل به خشکی، تعداد ۲۰ رقم زراعی گندم به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با ۳ تکرار در سه سطح تنش خشکی (۰، ۶/۰- و ۲/۱- مگاپاسگال) و در محیط آبکشت در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی از نظر صفات طول ریشه، وزت تر ریشه و اندام هوایی، وزن خشک ریشه و اندام هوایی و نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی مورد بررسی قرار گرفت. تنش خشکی از طریق پلیاتیلن گلیکول ۶۰۰۰ اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح تنش خشکی از نظر اغلب صفات اختلاف معنیدار وجود دارد. بین ارقام گندم نیز از نظر تمامی صفات اختلاف معنیدار وجود داشت. اثر متقابل سطوح تنش و ارقام در مورد تمامی صفات معنیدار بود. شاخصهای تحمل به خشکی از قبیل: شاخص میانگین هارمونیک تولید (HARM)، شاخص میانگین هندسی تولید (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI) و میانگین تولید (MP) بر مبنای عملکرد بیولوژیک در شرایط بدون تنش خشکی (YP) و دارای تنش خشکی (YS ) محاسبه شدند. تجزیه واریانس شاخص های فوق در بین ارقام اختلاف معنیدار نشان داد که حاکی از وجود تنوع بین ارقام و عکسالعمل متفاوت آنها به تنش خشکی میباشد. مقایسه میانگینها با روش دانکن در سطح احتمال یکدرصد صورت گرفت. در مورد اکثر صفات با افزایش میزان تنش خشکی کاهش میانگین صفات مورد بررسی در ارقام مشاهده شد. براساس نتایج حاصل از تجزیه خوشهای ارقام از نظر صفات مورفولوژیک، تحت شرایط غیر تنش ارقام آرتا، بککراسروشن، تجن، گاسکوژن و شیرودی در گروه بهترینها قرار گرفتند و تحت شرایط تنش خشکی ۶/۰- مگاپاسگال ارقام آرتا، شیرودی، تجن، کویر و گاسکوژن به عنوان ارقام متحمل شناخته شدند. تحت شرایط تنش خشکی ۲/۱- مگاپاسگال ارقام کویر، رسول و میهن به عنوان ارقام متحمل شناخته شدند. در مجموع ارقام رسول و میهن با توجه به نتایج گروهبندی بر مبنای صفات مورفولوژیک و شاخصهای تحمل به عنوان ارقام متحمل شناخته شدند.
کلیدواژه ها:
Cluster analysis ، Tolerance ، Water deficit stress ، Wheat ، تنش کم آبی ، شاخص تحمل مگا پاسگال ، وزن خشک ریشه
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :