ارزیابی تنوع زیستی کشاورزی و اثرات آن بر پایداری یک سامانه کشاورزی گندم – پنبه در خراسان

تنوع زیستی که یکی از ضرورت های کشاورزی پایدار به شمار می رود، قادر به تامین گونه هایی است که می توانند کارکرده های گوناگونی در کشت بوم مانند تامین دشمن طبیعی برای کنترل زیستی یا ژن های مسئول افزایش مقاومت گیاهان زراعی به تنش های زنده و غیره زنده داشته باشند. بهبود تنوعت زیستی با و ارد کردن گونه های زراعی که کارکردهایی مشابه نهاده های برون مزرعه ا ی دارند، وابستگی کشت بوم را کاهش و خوداتکایی و پایداری آن را افزایش می دهد. به منظور ارزیابی تنوع زیستی کشاورزی یک سامانه کشاورزی با تناوب گندم – پنبه و اثرات آن بر پایداری بوم شناختی ، مطالعه ای در سال ۱۳۸۳ در استان خراسان به انجام رسید. سنجه های کشاورزی زیستی شامل کشت گیاهان زراعی دیگر (غیر از گندم و پنبه ) ، کشت بقولات علوفه ای، کاربرد کود سبز و حضور و تنوع دام در کشت بوم بود. داده ها با استفاده از ۵۱۸ پرسش نامه از شهرستان های نیشابور، بردسکن و فردوس جمع آوری گردید. نتایج نشان داد فقط ۹/۷ و ۴/۱ درصد کشاورزان به ترتیب از بقولات علوفه ای و کودسبز در کشت بوم های خود استفاده می کنند. ۷۸ درصد کشاورزان حداقل یک گونه زراعی دیگر غیر از گندم و پنبه کشت می کردند. ۵/۴۷ درصد کشاورزان از یک نوع یا بیشتر دام در همبستگی مثبت معنی دار بین سنجه های تنوع زیستی کشاورزی و پایداری بوم شناختی سامانه های کشاورزی مورد مطالعه بود.

کلیدواژه ها:

تنوع زیستی کشاورزی ، پایداری ، بقولات علوفه ای ، دام