بررسی تغییرات شوری منابع آب زیرزمینی در دشت سراب (با استفاده از نقشه های کیفی و GIS)

دشت سراب به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه که در بین توده آتشفشانی سبلان در شمال و رشته کوه بزقوش در جنوب قرار دارد، دارای ذخایر غنی آب­های زیرزمینی می­باشد. ولی این آب­ها در مسیر حرکت از پایکوه­های پیرامون به سمت مرکز دشت شور می­شوند. در این راستا، مطالعه حاضر سعی دارد ضمن ارزیابی کیفیت شیمیایی آب­های زیرزمینی دشت سراب از نظر مصارف کشاورزی، با ترسیم پراکنش مکانی شوری آب­های زیرزمینی، تغییرات شوری آنها را در یک دوره ده ساله (۱۳۸۷-۱۳۷۸) بررسی کند. برای این منظور نتایج تجزیه شیمیایی نمونه آب ۴۵ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق، شامل پارامترهای (EC)، (SAR) و (Cl) در خرداد ماه ۱۳۷۸ و ۱۳۸۷ مقایسه شدند و با استفاده از نرم­افزار Arc/GIS پراکنش شاخص­های کیفی مزبور در دشت سراب با ترسیم نقشه­های کیفی (شامل نقشه­های هم ارزش  EC، SAR و Cl) نشان داده شدند. نتایج این بررسی نشان می­دهد که آب­های زیرزمینی با شوری کم و خیلی کم به پایکوه­های ارتفاعات اطراف دشت اختصاص دارند و به سمت مرکز و غرب دشت بر میزان شوری آنها افزوده می­شود. همچنین تغییرات شاخص EC در منطقه مشخص می­کند که میزان آب­های زیرزمینی شیرین از خرداد ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۷ تنزل یافته است. در عوض در این مدت مقدار آب­های با شوری کم ۵/۱۴ درصد افزایش نشان می­دهد. در این دوره از آب­های زیرزمینی شور هم در حدود ۷/۶ درصد کاسته شده و بر میزان آب­های خیلی شور افزوده شده است.

کلیدواژه ها:

تغییرات شوری ، منابع آب زیرزمینی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، دشت سراب