ارزیابی میزان تناسب فضاهای شهری با معیارهای دسترسی معلولان و رتبه بندی مناطق شهری (مورد مطالعه: شهر دوگنبدان)

امکان بهره­­برداری بهینه و برابر از امکانات و مزایای یک زندگی شهری، از حقوق انکارناپذیر کلیه شهروندان و ساکنان یک شهر محسوب می­شود. ناتوانان جسمی، معلولان و جانبازان بخشی از افراد جامعه هستند که باید نیازهای آن ها بدون توجه به وضعیت سلامت جسمانی آن ها برآورده شود؛ لذا مناسب­سازی انواع فضاها و کاربری­های شهری جهت استفاده افراد معلول بسیار حائز اهمیت می­باشد. در این پژوهش، با انتخاب ۱۰ درصد جامعه معلولان شهر دوگنبدان و نظر سنجی از آن­ها و هم­چنین پیمایش میدانی و بهره­گیری از ۶ معیار و ۴۶ زیر معیار به ارزیابی میزان تناسب انواع فضاها و کاربری­های شهری مناطق مختلف شهر دوگنبدان با نیازهای معلولان بر اساس ضوابط و استانداردهای مدون پرداخته شده است. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری هم­چون الگوریتم TOPSIS و آزمون T-test و به کمک نرم­افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که در زمینه رعایت معیارهای طراحی و برنامه­ریزی شهری برای معلولان در سطح شهر دوگنبدان اقدامات مناسب و کافی صورت نگرفته است و هیچ­کدام از فضاها و کاربری­های مورد سنجش در شهر دوگنبدان از لحاظ مناسب­سازی برای معلولان وضعیت مناسبی ندارند که در بین فضاهای مختلف، پارک­ها و فضای سبز، فضاهای آموزشی، کتابخانه­ها، سالن­های ورزشی و معابر و در بین مناطق شهری، منطقه ۵ و ۴ بدترین وضعیت را دارند. در این راستا، با رتبه­بندی مناطق شهری با استفاده از معیارهای مورد بررسی، اولویت هر منطقه شهری جهت مناسب­سازی در هر معیار تعیین شده است

کلیدواژه ها:

فضای شهری ، معلولان ، معیار دسترسی ، رتبه بندی ، شهر دوگنبدان