پهنه بندی آبیاری کشاورزی در ایران با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی و تحلیل خوشه ای غیرسلسله مراتبی

مسئله مدیریت مصرف آب به دلیل شرایط حاکم بر کشور و بحران کم آبی موجود، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. شناسایی عوامل عمده تاثیرگذار بر مصرف آب کشاورزی و بررسی تغییرات مکانی این عوامل در استانهای مختلف ایران میتواند کمک شایانی به تصمیم گیری و ارائه راهکار مناسب جهت مدیریت موثر مصرف آب نماید. در این مقاله، ابتدا از تجزیه و تحلیل مولفه اصلی ۱(PCA) برای کاهش بعد عوامل موثر و شناسایی عوامل عمده تاثیرگذار بر مصرف آب کشاورزی و سپس از فرایند تحلیل خوشه ای ۲(CA) غیر سلسله مراتبی به روش K-means، برای تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی این عوامل و خوشه بندی استانهای مختلف ایران استفاده شده است. نتایج این پژوهش میتواند به منظور انتخاب روش مناسب آبیاری برای مدیریت مصرف آب کشاورزی به کار برده شود. بر این اساس، ابتدا مهمترین عوامل تاثیرگذار بر مصرف آب کشاورزی در هر استان کشور شناسایی و سپس استانها بر مبنای مقدار اشتراکی عوامل در مولفه های اصلی به شش خوشه تقسیم شده اند. این خوشه بندی میتواند به مدیران در راستای تصمیم گیری بهتر و انتخاب راهکارهای مناسب برای هر خوشه کمک نماید.

کلیدواژه ها:

تحلیل مولفه اصلی ، تحلیل خوشه ای ، آبیاری ، کشاورزی ، ایران