بررسی تاثیرعوامل اقلیمی و اقتصادی بر عملکرد گندم آبی با استفاده از الگوی داده های تابلویی

چکیده به منظور بررسی و ارزیابی اثرات سیاست های قیمتی (قیمت تضمینی گندم در هر دوره و در دوره ماقبل)، عوامل محیطی (سطح زیر کشت) و اقلیمی (متوسط درجه حرارت حداقل و حداکثر، مجموع کل بارندگی سالانه، مجموع درجه-روز سرمائی سال و مجموع درجه-روز گرمایی سال) بر عملکرد گندم در محدوده خراسان رضوی (۹ شهرستان)، تحقیق حاضر برای دوره آماری ۱۳ ساله ۷۲ -۷۱ تا ۸۴-۸۳ انجام شد. در این پژوهش از الگوی داده های تابلویی برای بررسی اثرات تغییرات مقطعی و سری زمانی پارامترهای ورودی بر عملکرد گندم استفاده شد. بررسی و تحلیل نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که متغیرهای متوسط درجه حرارت حداقل، قیمت دوره قبل و بارندگی بهاره به طور منحصر به فردی دارای اثرات مثبت و قویا معنی دار و متغیر درجه - روز سرمائی نیز دارای اثر منفی و معنی دار بر عملکرد گندم می باشند. اگرچه معنی داری تخمین های حاصله در سطح اطمینان ۹۵% بالا بوده، اما نتایج بدست آمده از الگوی اثرات تصادفی یک جانبه حاکی از کم کشش بودن عملکرد گندم نسبت به متغیرهای ورودی بوده، به طوری که کشش آن نسبت به متوسط درجه حرارت حداقل، قیمت دوره قبل، بارندگی بهاره عملکرد گندم درجه - روز سرمائی به ترتیب ۲۶/۰، ۱۳/۰، ۱۵/۰ و ۲۸/۰- می باشد. از این رو، تخمین های حاصله حاکی از کم کشش بودن عملکرد گندم نسبت به متغیرهای ورودی می باشد و در بین متغیرهای مورد بررسی، عملکرد گندم نسبت به متغیر درجه- روز سرمائی حساسیت بیشتری را نشان می دهد. بررسی ها همچنین نشان دادند که الگوی اثرات تصادفی یک جانبه برای تخمین تابع عملکرد گندم مناسب است. واژه های کلیدی: عملکرد گندم، داده های تابلوئی، متغیر اقلیمی، متغیر قیمتی، الگوی جزء خطای یک جانبه و دو جانبه، خراسان رضوی