شناسایی و جانمایی سیپک ها در بافت تاریخی کاشان

سیپک از نظر لغوی متشکل از دو کلمه ی سی به معنای عدد «سی» و «پک» به معنای پله می باشد و قاعدتا سیپک باید محلی باشد که حدود سی پله داشته باشد. همچنین از کلمه «پک» در مجموعه ساختمان های امامزاده حضرت سلطانعلی بن امام محمد باقر (ع) مشهد اردهال استفاده شده که در آن محلی به نام «پاپک» وجود دارد. درکاشان هم محله ای به نام پاپک وجود دارد.سیپک ها کاربری متعددی داشته اند. سیپک ، جایی است که آب قناتی که محله را مشروب می سازد، درآن جریان پیدا می کند و اغلب در مسیر جوی های عمومی آب رسان قنوات بوده و گاهی آب دو یا چند محله از یک سیپک عبور می کرده و از این رو می توان گفت که سیپک ها اغلب نقشی در شبکه ی آب رسانی هم داشته اند. از جمله کاربری های سیپک می توان به رختشویخانه ، غسالخانه ، و سرویس بهداشتی اشاره کرد. در مورد تاریخ پیدایش سیپک ها به دلیل زلزله ای که در دوره زند رخ داده اطلاعاتی در دست نیست ، اما سیپک های موجود در بافت تاریخی کاشان ، بنابر سبک وسیاق معماری مربوط به دوره صفوی و قاجار هستند. این مقال سعی برآن دارد علاوه بر چیستی، کاربری همچنین شناسایی و جانمایی آنها در محدوده ی ذکر شده وکاربری جدیدی که می توان برای آنها متناسب با کاربری قدیم تعریف کرد، بپردازد.طبق بررسی های بعمل آمده در این مقاله که به روش کتابخانه ای و میدانی صورت پذیرفته است ، تعداد ۲۸ سیپک شناسایی شد که از این تعداد ، ۱۲ عدد سالم و مابقی در گذر زمان تخریب شده است