نقش گوشته لیتوسفری و استنوسفری در منشا سنگ های آتشفشانی بازیک جنوب غرب شهراب، شرق اردستان

منطقه مورد مطالعه در جنوب غرب شهراب)اردستان( و بخش مرکزی مجموعه ارومیه دختر قرار دارد. سن واحدهای آتشفشانی این منطقه ائوسن تا الیگوسن تخمین زده شده است. در این منطقه و نواحی پیرامونی توالیهای ضخیمی از سنگهای آتشفشانی بازیک حدواسط تا بازیک دیده میشود. این سنگها دارای بافت پورفیریک بوده و نسبتهای مختلفی از فنوکریست های الیوین، پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن را دارا میباشند.سنگهای آتشفشانی جنوب غرب شهراب به سری ماگمایی کالک آلکالن تعلق دارند. نمونه های ائوسن با توجه به آنومالی منفی Ta Nb و غنی شدگی LILE و LREE نسبت به HFSE به زون فرورانش تعلق دارند. بر اساس عناصر اصلی و نادر سنگهای آتشفشانی مورد مطالعه، میتوان دو گروه متمایز Fe بالا و Fe پایین را تشخیص داد. گروه دارای Fe بالا همچنین عناصر آلکالن و نسبت La / Nb بالاتر از گروه Fe پایین را نشان می دهند. با توجه به مدلهای ژئودینامیکی پیشنهادی برای زون ماگمایی ارومیه دختر به نظر میرسد گروه Fe بالا، با توجه به نسبت LREE /HFSE بالاتر در این گروه از ذوببخشی یک گوشته لیتوسفری پدید آمده باشند. به تدریج، با دخالت یک گوشته آستونسفری )احتمالا ناشی از برگشت لبه(، محصولات ماگماتیسم از Mg غنی تر و از نسبت La/Nb آنها کاسته شده است. و باتوجه به بالا بودن میزان HREE در نمونههای بازیک به نظر میرسد که گارنت کمی در منشا آنها به عنوان فاز باقیمانده وجود داشته باشد و اسپینل لرزولیت را میتوان به عنوان منشا آنها در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

سنگهای آتشفشانی بازیک ، ایران مرکزی ، فرروانش ، استنوسفر و لیتوسفر