تاثیر کشت نواری چغندرقند- یونجه بر تراکم جمعیت خرطوم بلند چغندرقند، Lixus incanescens (Col.: Curculionidae)، و تنوع گونه ای دشمنان طبیعی آن

خرطوم بلند چغندرقند، Lixus incanescens Boheman، یکی از آفات مهم چغندرقند، Beta vulgaris L.، در بیشتر نقاط ایران است. کشت نواری چغندرقند و یونجه، Medicago sativa L.، راه کار مناسبی برای افزایش کارایی عوامل بیوکنترل خرطوم بلند چغندرقند می باشد. در این پژوهش تراکم جمعیت خرطوم بلند چغندرقند و تنوع گونه ای دشمنان طبیعی آن در کشت نواری چغندرقند- یونجه و سیستم تک کشتی چغندرقند طی بررسی های مزرعه ای در سال های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ در شهرستان جوین، استان خراسان رضوی مطالعه شد. در هر تاریخ نمونه برداری فراوانی خرطوم بلند چغندرقند و دشمنان طبیعی آن به ازای یک گیاه شمارش و یادداشت شدند. تراکم جمعیت خرطوم بلند چغندرقند در سیستم کشت نواری در مقایسه با سیستم تک کشتی در هر دو سال مورد مطالعه به طور معنی داری کمتر بود. زنبور پارازیتویید لارو Bracon intercessor Nees در هر دوسیستم کشت، هفت گونه شکارگر تخم در سیستم کشت نواری و سه گونه شکارگر تخم در سیستم تک کشتی جمع آوری و شناسایی شدند. درصد پارازیتیسم لاروها و تراکم هریک از شکارگرها در سیستم کشت نواری به طور معنی داری بیشتر از سیستم تک کشتی بود. شاخص تنوع گونه ای Shannon برای دشمنان طبیعی در کشت نواری در مقایسه با سیستم تک کشتی بیشتر بود. مقدار شاخص شباهت Morisita-Horn برای ترکیب گونه ای دشمنان طبیعی بین دو سیستم کشت چغندرقند ۹۲۳/۰ به دست آمد. براساس نتایج تحقیق حاضر می توان نتیجه گیری کرد که کشت نواری چغندرقند- یونجه باعث افزایش تنوع گونه ای دشمنان طبیعی خرطوم بلند چغندرقند و کاهش تراکم جمعیت L. incanescens شد. کمی کردن تعداد و فراوانی گونه های دشمنان طبیعی در مزارع چغندرقند گام مهمی در مدیریت خرطوم بلند چغندرقند می باشد.

کلیدواژه ها:

Species richness ، species abundance ، natural enemies ، Lixus incanescens ، sugar beet