درآمدی بر پدیده نویسندگان بیش از حد

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره ۲۰، فرودین ۱۴۰۰، ۲-۱       درآمدی بر پدیده نویسندگان بیش از حد   An Introduction to Hyper-authorship Phenomenon     محسن رضائیان[۱]   M. Rezaeian    اصطلاح نویسندگان بیش از حد (Hyper-authorship) یا (Mass-authorship) برای مقالاتی مورد استفاده قرار می گیرد که تعداد نویسندگان آن ها از حد متعارف، بسیار فراتر رفته باشد. اگر چه شاید نتوان حد متعارفی برای تعداد نویسندگان یک مقاله مشخص نمود، شواهد موجود نشان می دهند که تعداد مقالاتی که نویسندگان آن ها از هزار نفر بالاتر می باشد، در حال رشد فزآینده ای هستند. مطالعه به عمل آمده بر روی مقالات نمایه شده در انستیتو اطلاعات علمی Institute for Scientific Information (ISI) نشان می دهد که در فاصله سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ میلادی، ۵۷۳ مقاله بالای هزار نویسنده در آن نمایه شده است. این در حالی است که تعداد مقالات مشابه نمایه شده در همین پایگاه و در فاصله سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ میلادی، به بیش از دو برابر، یعنی ۱۳۱۵ مورد افزایش یافته است [۱]. نوشتن مقالات با بیش از هزار نویسنده در فیزیک ذرات و فیزیک اتمی (Particle and nuclear physics) به خاطر وجود پروژه های بزرگ چند ملیتی، از قدمت بیش تری برخوردار است. با این وجود و در سال های اخیر، نگارش چنین مقالاتی در حوزه های دیگر از دانش بشری از جمله اپیدمیولوژی جهانی (Global epidemiology) و تغییرات آب و هوایی (Climate change) نیز در حال رخ دادن می باشد [۱]. برای نمونه، مقاله ای که در سال ۲۰۱۷ میلادی در نشریه لانست Lancet پیرامون شاخص توده بدنی  (Body-mass index) به رشته تحریر درآمده است، دارای بیش از ۱۰۰۰ نویسنده از ۱۰۰ کشور جهان می باشد [۲]. اگر چه افزایش تعداد نویسندگان یک مقاله می تواند به معنای انجام پروژه های پژوهشی بزرگ تر و همکاری های بین المللی بیش تری باشد، با این وجود، ضروری است که تک تک نویسندگان این مقالات نیز از معیارهای نویسندگی برخوردار باشند [۳]. در خاتمه این سخن سردبیری ضروری است که یک بار دیگر نگاهی به معیارهای نویسندگی یک مقاله داشته باشیم. کمیته بین المللی سردبیران مجلات علوم پزشکی International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) معیارهای نویسندگی در یک مقاله را به شرح زیر بیان نموده است [۳]: ۱. نویسنده فردی است که سهم اساسی در شکل گیری و طراحی مطالعه، جمع آوری داده ها و یا تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات داشته باشد. ۲. وی هم چنین می بایست در تهیه پیش نویس اولیه مقاله  نقش داشته و یا این که پیش نویس اولیه را به شکلی نقادانه از نظر بار معنوی آن مورد تجدیدنظر  قرار دهد. ۳. نویسنده بایستی نسخه نهایی مقاله را قبل از چاپ مورد تایید نهایی خود قرار دهد. ۴. بالاخره، نویسنده یک مقاله باید خود را پاسخ گو درباره جنبه های مختلف یک مقاله قلمداد نماید. وی باید این اطمینان را ایجاد نماید تا سوالاتی که پیرامون صحت و تمامیت مقاله مطرح می گردد، به بهترین نحو مورد بررسی و پاسخ گویی قرار خواهد گرفت.     References   [۱] Dalmeet Singh Chawla. Hyperauthorship: global projects spark surge in thousand-author papers. Nature. Dec ۱۳. doi: ۱۰.۱۰۳۸/d۴۱۵۸۶-۰۱۹-۰۳۸۶۲-۰. Online ahead of print. [۲] NCD Risk Factor Collaboration (NCD-RisC). Lancet ۲۰۱۷; ۳۹۰: ۲۶۲۷–۴۲. [۳] Deborah Bowman D, Kinnan S. Authorship of articles in scholarly publications. VideoGIE ۲۰۱۹; ۳۱; ۵(۱): ۵-۶. [۴] ICMJE. Defining the role of authors and contributors. Available at: http://www.icmje.org/recommendations/ browse/roles-and-responsibilities/defining-the-role-of-authors-and-contributors.html. Accessed February, ۲۰۲۱.     [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     تلفن: [phone]، دورنگار: ۳۱۳۱۵۱۲۳-۰۳۴، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk، ارکید:  ۰۰۰۰-۰۰۰۳-۳۰۷۰-۰۱۶۶

کلیدواژه ها:

Hyper-authorship ، نویسندگان بیش از حد