بررسی نوسانات سطح تراز آب زیرزمینی دشت تویسرکان در دو مقیاس نقطه ای و منطقه ای

این پژوهش برای بررسی نوسانات آب زیرزمینی ۱۶ ایستگاه پیزومتری در مقیاس سالانه و فصلی در دشت تویسرکان، در طی دوره­ی آماری ۱۳۹۱-۱۳۷۲ انجام گردیده است. بدین منظور جهت تعیین روند نقطه ای از روش های من کندال اصلاح شده و تخمینگر سن و برای تعیین روند منطقه ای از روش مرکب بوت استرپ و متوسط منطقه ای من کندال اصلاح شده استفاده گردید. از آنجایی که روش من کندال به همبستگی جزئی داده ها حساس می باشد برای تعیین وجود همبستگی جزئی بین داده ها از روش همبستگی متوالی تاخیر - ۱ استفاده شد، سپس روش من کندال اصلاح شده برای بررسی روند در داده های دارای همبستگی جزئی به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که به صورت ایستگاهی و در مقیاس سالانه­ صعودی ترین روند مربوط به پیزومتر سرابی با استفاده از هر دو روش من کندال اصلاح شده و سن می باشد و نزولی­ترین روند مربوط به ایستگاه پیزومتری چاشخوران با روش MMK و پیزومتر قلعه نو با روش سن می باشد. روند سطح تراز آب زیرزمینی با روش من کندال اصلاح شده در مقیاس فصلی دارای ۲۵/۶ درصد روند مثبت معنی­دار و ۳۱/۷۰ درصد روند منفی معنی­دار و ۴۴/۲۳ درصد بدون روند می باشد و با روش تخمین گر سن در مقیاس فصلی ۹۴/۱۰ درصد دارای روند مثبت معنی­دار و ۰۶/۸۹ درصد دارای روند نزولی معنی دار می باشد. تحلیل روند منطقه ای نشان­دهنده­ی روند رو به افت سطح تراز آب زیرزمینی دشت است. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش روند تغییرات سطح آب زیرزمینی منطقه­ی مورد مطالعه منفی می باشد. اگر بهره­برداری از منابع آب زیرزمینی در منطقه­ی مورد مطالعه به شکل کنونی ادامه یابد، بحران های اجتماعی و اقتصادی می تواند در منطقه شکل بگیرد. با توجه به نتایج این پژوهش باید نسبت به کنترل برداشت از منابع آب های زیرزمینی اقدام و سطح آب زیرزمینی با افزایش راندمان آبیاری و تغذیه­ی مصنوعی افزایش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

نوسانات آب زیرزمینی ، من کندال اصلاح شده ، تخمینگر شیب سن ، بوت استرپ