ارزیابی شاخص های انرژی در تولید گشنیز، کلزا و گندم در شهرستان نهاوند با تکنیک های هوش محاسباتی

چکیده مدیریت بهینه انرژی در سیستم ­های کشاورزی و انتشار گازهای گلخانه ­ای ناشی از فعالیت­های کشاورزی، مبحثی است که به یکی از موضوعات موردتوجه محققان در سراسر جهان تبدل شده است. این پژوهش با استفاده از روش میدانی اقدام به­ جمع آوری و ثبت اطلاعات به صورت مصاحبه و پرسشنامه کرده است. بهینه ­سازی مصرف انرژی و مدل­ سازی انرژی مصرفی برای تولید این محصولات با استفاده از شبکه ­های عصبی مصنوعی و تحلیل پوششی داده ­ها انجام گرفت. به منظور انجام تحلیل­ها از نرم ­افزارهای DEA-SOLVER و EMS۱۳ استفاده گردید و مزارع ازنظر میزان انرژی مصرفی و عملکرد تولیدشان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که متوسط انرژی برای هر هکتار محصول کلزا، گندم و گشنیز به ­ترتیب حدود ۹۸۴۳۷۵، ۱۳۳۸۷۶۲ و ۲/۶۲۶۷۱ مگا ژول بر هکتار است. در محصولات کلزا و گندم به ­ترتیب با ۶۶/­۵۷­% و ۹۲/۷۲­% به کودهای شیمیایی به ویژه کود ازته تعلق داشت و در محصول گشنیز نهاده سموم شیمیایی به­ میزان ۰۱/۶۸ درصد بالاترین سهم در انرژی ورودی را داشت. شاخص نسبت انرژی برای محصولات به­ ترتیب ۰/۶۰، ۰/۹۱ و ۰/۵۰ به­ دست آمد. درنتیجه سهم انرژی ­های غیرمستقیم به­ دلیل مصرف کودهای شیمیایی و سموم شیمیایی در تمامی محصولات بالابود. مقدار کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس در مزارع کلزا به­ ترتیب ۰/۸۹، ۹۴ و ۰/۹۶ برآورد شد. پس از کود شیمیایی، انرژی ذخیره شده توسط نهاده ­های سوخت با ۹۸/۱۵ درصد، سموم شیمیایی با ۰۲/۴ درصد و بذر با ۰۲/۲ درصد دررتبه ­های دوم تا سوم جهت بهینه ­سازی انرژی ورودی بودند.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: تحلیل پوششی داده­ ها ، شبکه مصنوعی ، کلزا ، گشنیز ، گندم