تاثیر آب شور و نوع آبیاری بر رطوبت و ویژگی های فیزیکی - شیمیایی خاک

یکی از چالش­ های زیست­ محیطی منطقه سیستان، کمبود منابع آب شیرین است. با توجه به این که آب این منطقه وابسته به کشور افغانستان است، استفاده از منابع آب شور برای بهبود وضعیت منطقه ضروری است. استفاده از آب شور شاید اثراتی منفی بر روی خاک داشته باشد که نیاز به بررسی و استفاده از روش آبیاری مناسب دارد. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی تاثیر آب شور و نوع آبیاری بر رطوبت و ویژگی­ های فیزیکی-شیمیایی خاک بود. به همین منظور ۳۶ چاله به عمق ۶۰ و قطر ۵۰ سانتی­ متر حفر و در ۱۸ چاله سفال­ هایی به ترتیب به ارتفاع و قطر ۴۰ و ۵ سانتی ­متر داخل آن ها گذاشته شد و ۱۸ چاله نیز به عنوان شاهد انتخاب شد. سه نمونه خاک از عمق ۵۰ سانتی­ متری در ابتدا و پایان پژوهش به منظور بررسی تاثیر آبیاری با آب شور بر روی خاک، برداشت و ویژگی­ هایی مانند اسیدیته، شوری، سدیم، نسبت جذب سدیم، مواد آلی، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و بافت خاک اندازه­ گیری شد. برای آبیاری از آبی با سه دامنه شوری استفاده شد. برای رسیدن به هریک از درجات شوری، در آزمایشگاه درصد موردنیاز مشخص و در سه منبع ذخیره شد. در این پژوهش کشت دو گیاه گل محمدی و چای ترش با دو روش آبیاری قطره­ای و سفالی آزمایش شد. گیاهان به طور ماهانه آبیاری شدند. رطوبت خاک در عمق ۶۰ سانتی ­متر به­ طور ماهانه اندازه ­گیری شد. این پژوهش با ۱۲ تیمار و ۳ تکرار و به روش فاکتوریل انجام شد. نتایج نشان داد که بین ویژگی­ های شوری، کربن آلی، سدیم و مجموع کاتیون­ های نمونه ­های خاک ازلحاظ آماری اختلاف معنی ­داری وجود داشت ولی بر سایر ویژگی ها بی اثر بود. همچنین روش های آبیاری در سطح یک درصد بر تغییرات رطوبت خاک اثر معنی داری داشت. نتیجه­ گیری می ­شود مدیریت آبیاری سفالی با توجه به اینکه سفال­ ها نمک­های محلول در آب را جذب می ­نمایند، قادرند میزان شوری آب در خاک را تعدیل نماید.

کلیدواژه ها:

آب شور ، آبیاری سفالی ، رطوبت خاک ، ویژگی های خاک