بررسی اثر تغییرات تولید محصولات خام کشاورزی بر تولید محصولات غذایی فرآوری شده (تحلیلی در چارچوب جداول داده- ستانده)

تولید در بخش کشاورزی همواره با نوساناتی مواجه است. از آنجا که بخش کشاورزی تامین­کننده نهاده بسیاری از بخش­های اقتصادی است، نوسانات تولید در این بخش به بخش­های وابسته منتقل می­شود و تولید آنها را دچار نوسان می­گرداند. نظر به­اینکه صنایع غذایی و آشامیدنی از عمده­ترین صنایع وابسته به بخش کشاورزی است، هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر تغییرات تولید در زیربخش­های کشاورزی (زراعت، باغداری، دام و طیور، پرورش آبزیان و جنگلداری) بر تولیدات صنایع غذایی و آشامیدنی است. به این منظور، از الگوی عرضه محور گش مبتنی بر جدول داده- ستانده به عنوان چارچوب تحلیلی بهره گرفته شده است. همچنین، به­منظور بررسی روند تاثیر تغییرات تولید بخش کشاورزی بر صنایع غذایی در سه دهه گذشته از جداول داده- ستانده سال­های ۱۳۶۵، ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که تغییر در تولید زیر بخش­های کشاورزی، تولید محصولات غذایی و آشامیدنی را بیش از تولید سایر بخشها تحت تاثیر قرار می­دهد. بررسی تغییر در ارتباط بین زیر بخش­های کشاورزی و صنایع غذایی نشان می­دهد که در طول سال­های مورد بررسی، این ارتباط در مورد زیر بخش ماهی و سایر آبزیان بیشتر شده است. در مورد زیر بخش محصولات دامی و طیور ارتباطات ثابت بوده در حالی­که سایر زیر بخش­های کشاورزی کاهش ارتباط با بخش صنایع غذایی و آشامیدنی را تجربه کرده­اند. از یافته­ها چنین نتیجه­گیری می­شود که برای خلق ارزش بیشتر از تولیدات محصولات زراعی و باغی، توسعه صنایع غذایی مرتبط تر با این محصولات می­بایست به­صورت جدی­تری مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

الگوی عرضه محور گش ، پیوند پیشین ، جدول داده- ستانده-بخش کشاورزی ، ایران