بررسی میزان انباشتگی سرب در قسمت های مختلف گیاه بنفشه (Viola tricolor) و واکنش گیاه به تنش اکسیداتیو سرب

امروزه آلودگی خاک­ها به فلزات سنگین، یکی از نگرانی­های مهم زیست محیطی به شمار می­رود. در بین فلزات سنگین، سرب به دلیل، اثراتی که می­تواند بر سلامتی انسان و محیط زیست داشته باشد، به عنوان یکی از نگرانی­های اصلی به شمار می­رود. مهم­­ترین منبع آلودگی فلزات سنگین در بیشتر نقاط دنیا معادن، پسا­ب­های صنعتی، کودهای شیمیایی و آفت کش­ها می­باشند. به منظور بررسی جذب سرب به وسیله گیاه زینتی بنفشه (Viola tricolor) و پاسخ­های مورفولوژی و فیزیولوژی گیاه در برابر تنش فلز سنگین سرب، پژوهشی در خاک آلوده با سطوح مختلف سرب (شاهد، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم) در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انجام گرفت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت سرب در خاک، میزان آن در هر سه بخش شاخساره، ریشه و گل گیاه افزایش یافت و بیشترین تجمع سرب در ریشه به مقدار ۲۷/۴۱ میلی­گرم بر کیلوگرم مشاهده شد. آلودگی بالای سرب باعث کاهش وزن تر و خشک شاخساره و ریشه و طول ریشه نسبت به شاهد گردید. همچنین میزان آنتی اکسیدان کل و گلایسین­بتائین به عنوان یک فاکتور دفاعی در برابر تنش، در غلظت ۴۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم سرب، به ترتیب به میزان ۳/۶۱ درصد و ۲۳/۱۱۴ میکرومول بر گرم وزن تر رسیدند. بر اساس نتایج حاصله، می­توان گیاه زینتی بنفشه را به عنوان جاذب فلز سنگین سرب و متحمل تنش ناشی از آن در کشت فضای سبز شهری و صنعتی توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

آلاینده خاک ، انباره سرب ، تنش فلز سنگین ، درصد آنتی اکسیدان ، گلایسین بتائین