نقش بهزیستی کارکنان در کاهش اثر تعارض کار- خانواده بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری پرستاران

زمینه و هدف: تعارض میان کار و خانواده به عنوان موضوعی اصلی که هم کارکنان و کارفرمایان و هم خانواده آنان را متاثر می سازد، با مشکلات برجسته ای در حوزه خانوادگی مانند خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری همراه است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش بهزیستی کارکنان، در کاهش اثر تعارض کار- خانواده بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری پرستاران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت پیمایشی و از نوع همبستگی در بیمارستان های دولتی شهر اهواز بر روی ۲۲۳ پرستار که به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شده بودند، از شهریور تا آبان ۱۳۹۸انجام گردید. جهت جمع آوری داده ها، از پرسشنامه های تعارض کار- خانواده Carlson  و همکاران، پرسشنامه خشنودی خانوادگی Aryee و همکاران، پرسشنامه کیفیت روابط زوجین Chonody و همکاران، مقیاس فرزندپروری Arnold و همکاران، مقیاس بهزیستی کارکنان Zheng و همکاران، استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسه مراتبی) و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که افزودن تعامل تعارض کار- خانواده و بهزیستی کارکنان به معادله رگرسیون در گام دوم، به تبیین ۶۳۱/۰ درصد از واریانس خشنودی خانوادگی با ۰۴۴/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۲۲۷/۰ = 𝜷 و ۰۱/۰< P)، و تبیین ۶۸۵/۰ درصد از واریانس کیفیت روابط زوجین با ۰۲۲/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۱۶۰/۰ = 𝜷 و ۰۱/۰< P)، و تبیین ۶۷۱/۰ درصد از واریانس کیفیت فرزندپروری با ۰۴۸/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۲۳۷/۰- = 𝜷 و ۰۱/۰< P) منجر شد. علاوه بر این نتایج نشان داد که افزودن تعامل تعارض خانواده- کار و بهزیستی کارکنان به معادله رگرسیون در گام دوم، به تبیین ۶۲۶/۰ درصد از واریانس خشنودی خانوادگی با ۰۳۶/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۲۱۳/۰ = 𝜷 و ۰۱/۰< P)، و تبیین ۶۸۵/۰ درصد از واریانس کیفیت روابط زوجین با ۰۱۶/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۱۴۲/۰ = 𝜷 و ۰۱/۰< P)، و تبیین ۶۵۴/۰ درصد از واریانس کیفیت فرزندپروری با ۰۳۲/۰ درصد واریانس انحصاری افزوده (۲۰۰/۰- = 𝜷 و ۰۱/۰< P) منجر شد. همچنین ضریب رگرسیون مربوط به تعامل این متغیرها نشان داد که اثر تعاملی تعارض کار- خانواده و بهزیستی کارکنان و همچنین اثر تعاملی تعارض خانواده- کار و بهزیستی کارکنان از لحاظ آماری معنی داراست. نتیجه گیری کلی: نتایج حاکی از آن است که تعارض کار- خانواده و همچنین تعارض خانواده- کار نقش معنی داری در کاهش خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری پرستاران داشتند. بعلاوه در رابطه با نقش تعدیل کننده بهزیستی کارکنان، نتایج نشان داد که این متغیر می تواند تاثیرات منفی تعارضات تجربه شده میان حوزه های کار و خانواده را بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زوجین و کیفیت فرزندپروری تعدیل کند.

کلیدواژه ها:

Work-Family Conflict ، Family Satisfaction ، Couple Relationship Quality ، Parenting Quality ، Employees' Wellbeing ، تعارض کار- خانواده ، خشنودی خانوادگی ، کیفیت روابط زوجین ، کیفیت فرزندپروری ، بهزیستی کارکنان