هنر و زیبایی در اندیشه عرفانی مولانا در تطبیق با دیدگاه رودلف و مزلو

نگرش عرفانی به دین از مباحث مورد توجه عارفان و ادیبان و از دغدغه­های جوامع بشری بوده است. به همین سبب دیدگاه­ها و نظریه­های مختلفی در باب آن ارائه شده است. برای مثال، عارفان و صوفیان اسلامی همواره کشف و شهود را مبنعی بالاتر از عقل دانسته­اند و پیرامون دین، عقل، عرفان و رابطه آن ها سخن گفته­اند و در مقابل آن­ها در غرب و عالم مسیحیت از قرن هیجدهم اندیشه ای با نام تجارب عرفانی در مقابل عقل­گرایی افراطی آغاز شده و محور اندیشه آنان رابطه دین، عقل و باطن با یکدیگر است. بنابراین آن­چه ما با آن روبه­رو هستیم دو گرایش ظاهرا مشابه در دو سنت فرهنگی، فکری، دینی مختلف است که به دین و عرفان و خصوصا کاربرد عقل در دین، می پردازد. هر دو در یک دسته­بندی کلی و با تفاوت­هایی، جزو موافقین دین، عرفان و گرایشات باطنی؛ و مخالفین عقل­گرایی افراطی و به کاربردن بی­حدوحصر عقل و استدلال در دین هستند و سعی می کنند معرفت حقیقی را در عرفان و از روشی باطنی نه در کلام و فلسفه، بلکه از روشی استدلالی بیابند. به همین سبب هدف این پژوهش، یافتن تفاوت­ها و شباهت­های اندیشه مولانا و رودلف اتو و مزلو درباره «تجربه عرفانی» درمقایسه با همدیگر است. هنر و زیبایی شناسی نیز در اندیشه مولانا دارای جایگاه برجسته ای است. باتوجه به مطالعات، این پژوهش در این مجال کوتاه با روش توصیفی – تحلیلی به این نتایج دست یافته است که بین اندیشه مولانا با مزلو و اتو اشتراکات کاملی وجود دارد. مشخصه­های اصلی تجربه­های عرفانی وحدت­بخشی، معرفت­بخشی، بیان­ناپذیری، سر بودن، بی­مکانی و بی­زمانی، مجذوب­کننده بودن، هیبت ناکی و انفعالی بودن است که در شعر مولانا و فلسفه مزلو و اتو مشترک می­باشد. اهداف پژوهش: بررسی هنر و زیبایی در اندیشه عرفانی مولانا.بررسی تفاوت­ها و شباهت­های اندیشه مولانا و رودلف اتو و مزلو درباره «تجربه عرفانی».سوالات پژوهش:هنر و زیبایی چه جایگاهی در اندیشه مولانا دارد؟آیا در اندیشه مولانا با مزلو و رودلف اتو اشتراکاتی وجود دارد؟

کلیدواژه ها:

هنر و زیبایی ، تجربه عرفانی ، رودلف اتو ، مزلو ، مولانا