بررسی رقابت درون گیاهی در تخصیص مواد فتوسنتزی بین بنه های زعفران (Crocus sativus L.)تحت تاثیر سطوح مختلف آبیاری و کودهای آلی

به منظور بررسی رفتار رقابتی بین بنه های زعفران، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در بخش چرخاب از توابع استان یزد طی سه سال به اجرا درآمد. کرت های اصلی شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، ۷۵ و ۵۰ درصد نیاز آبی) و کرت های فرعی شامل شاهد، ۱۰ تن در هکتار کود دامی و یا ۱۰ تن ورمی کمپوست به صورت توزیع روی سطح خاک، ۵ ویا ۱۰ تن در هکتار ورمی کمپوست در زیر ردیف های کاشت، ۱۰ لیتر در هکتار هیومستر سفرون در یک نوبت و در دو نوبت پس از گلدهی بود. نتایج نشان داد که تحت شرایط تنش ملایم، تعداد کل بنه و وزن کل بنه ها در هر بوته نسبت به تیمار شاهد، به ترتیب بیش از ۳۰% و ۱۷% کاهش یافت. اما متوسط وزن کل بنه ۱۲% افزایش یافت. در تنش شدید خشکی، وزن کل بنه موثر و تعداد بنه موثر بیش از ۵۰% نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. طی سه سال آزمایش، تعداد کل بنه موثر، وزن کل بنه موثر، تعداد کل بنه و وزن کل بنه به ترتیب ۱۸۹%، ۲۰۵%، ۴۷۰% و ۲۶۳% افزایش یافت. درحالیکه متوسط وزن کل بنه و نسبت وزنی و عددی بنه های موثر به کل بنه ها به ترتیب ۳۸%، ۱۷% و ۴۸% کاهش یافت. در مجموع، افزایش مطلق وزن بنه ها در هر سال، ناشی از افزایش تعداد بنه بود ولی نسبت بنه های درشت به بنه های ریز، به دلیل رقابت بین بنه ها، هر ساله کاهش یافت. زعفران در شرایط تنش ملایم سعی در افزایش وزن بنه در مقایسه با تعداد بنه دارد و در شرایط تنش شدید خشکی، گیاه زعفران، بیشتر سعی می کند مواد فتوسنتزی بین تعداد بنه بیشتری توزیع شده و تعداد بنه را افزایش می دهد.

کلیدواژه ها:

آستانه ظرفیت بنه ، حد ظرفیت محیطی بنه ، نسبت وزنی بنه موثر ، نسبت عددی بنه موثر